• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
warsztat szczeciński

Pieta

  • element ołtarza
Pieta
59
0
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • snycerstwo, periodyzacje dziejów > średniowiecze, religia (wierzenia) > chrześcijaństwo, kulty > kult maryjny, opłakiwanie, fundacje kościelne, sztuka sakralna, sztuka późnogotycka, sztuka późnogotycka > późnogotycka rzeźba, kościoły > kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (Dąbie, część miasta Szczecin)

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/Szt/222
  • Autor/Wytwórcawarsztat szczeciński
  • NazwaPieta
  • Miejsce powstaniaSzczecin (województwo zachodniopomorskie)
  • Czas powstania[data dookreślenie] > około 1520
  • Technikapolichromia
  • Materiałmateriał organiczny > materiał pochodzenia roślinnego > drewno > drewno dębowe, farba
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 132 cm (wysokość)
      • 52 cm (szerokość)
      • 35 cm (głębokość)
  • Kolekcjasztuka średniowieczna
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Dawnej
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Rzeźba o pionowej kompozycji przedstawia dwufigurową grupę: Marię trzymającą martwe ciało Chrystusa. Sylwetka Marii ukazana frontalnie wsparta jest na kamiennym zboczu porośniętym darnią widocznym po bokach i poniżej postaci. Twarz o zaokrąglonych policzkach otacza falująca fryzura długich włosów. Głowę okrywa długi marszczony welon. Obszerny płaszcz nałożony na suknię o długich szerokich rękawach zagina się tworząc głębokie, światłocieniowe fałdowania i szerokie płaszczyzny na krawędziach. Ciało Chrystusa o nieco pomniejszonych proporcjach oddane jest naturalistycznie. Wsparte na kolanie matki osuwa się diagonalnie od jej prawej dłoni podtrzymującej głowę syna, ku lewej nisko opuszczonej i podpierającej tors tuż poniżej ciętej w szeroko rany w boku. Dłońmi oraz wysuniętym do przodu i ustawionym nieco wyżej swym prawym kolanem podtrzymuje osuwające się diagonalnie martwe ciało Chrystusa o pomniejszonych proporcjach. 

Przedstawienie Marii trzymającej martwe ciało Chrystusa, nazywane pietą, jest jednym z bardziej popularnych motywów obrazowych w sztuce średniowiecznej. Nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa pietas, oznaczającego miłość zgodną z powołaniem. Stanowi odniesienie do pokornej pobożności i pełnego miłości posłuszeństwa wobec woli Boga. Przedstawienie, którego źródłem są opisy teologiczne i literackie ukazuje cierpienie matki samotnie opłakującej męczeńską śmierć syna. Piety jako figury dewocyjne ukazujące bliską relację matki z synem wywoływały wzruszenie i wzbudzały uczucia religijne. Ponadto, uświadamiały wiernym poświęcenie Marii i jej zgodę na ofiarowanie syna, a tym samym jej znaczenie i rolę w dziele odkupienia.

Pochodzenie rzeźby zakupionej do zbiorów muzeum w 1976 roku wiązane jest z Kościołem Mariackim w Dąbiu (obecnie dzielnica Szczecina), na podstawie informacji ustnej od poprzedniego właściciela. Figura wykazuje wyraźne analogie z twórczością Mistrza z Osnabrück (około 1500–1530), zwłaszcza z jego Pietą z Münster. Cechy formalne i stylistyczne rzeźby są charakterystyczne dla grupy dzieł pochodzących ze Szczecina i okolic, co pozwala przypisać atrybucję omawianej piety późnośredniowiecznemu warsztatowi szczecińskiemu, który wykonał między innymi ołtarz pasyjny z Dąbia.

Rzeźba prezentowana jest na wystawie stałej Misterium Światła. Sztuka średniowieczna na Pomorzu.

Kinga Krasnodębska


wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3, Szczecin