Głowa

• Miejsce zebrania w terenieRepublika Mali (Afryka; Republika Mali; region Mopti; okręg Djenné; Djenné-Djenno)
• Sposób nabyciadar
• Odpowiedzialny działDział Kultur Pozaeuropejskich
• WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Zadarta ku górze, gliniana głowa postaci ludzkiej o beżowoceglastym kolorze i kwadratowej twarzy, oparta na masywnej szyi. Głowa lekko przechylona na lewą stronę. Rzeźbie zaznaczono rysy twarzy: duże, wypukłe oczy w kształcie łódkowatym z wyraźnie zaznaczoną dolną i górną linią powiek, trójkątny nos bez otworów oraz uszy w kształcie półkoli z zaznaczonymi otworami w postaci malutkich, okrągłych dziurek. Po ustach pozostał jedynie ślad. Prawdopodobnie jest to rzeźba przedstawiająca mężczyznę. Na powierzchni widoczne są rysy, mikropęknięcia przetarcia i przebarwienia.

Prezentowana rzeźba przedstawia zadartą ku górze głowę z kwadratową twarzą, którą oparto na masywnej szyi. Prawdopodobnie przedstawia mężczyznę.

Starożytne miasto Djenne-Jeno (nazywane również starym Djenne lub Dżenne, Dżenne-dżeno, Djenne-Djenno, Djenné-Jeno, Jenne-Jeno) zlokalizowane we współczesnym Mali na obszarze równiny zwanej Maciną należało do pierwszych ośrodków wczesnomiejskich Afryki Subsaharyjskiej. Założono je w III wieku BC a opuszczono w XIV stuleciu. Wykształciło się tam wielu wybitnych specjalistów zajmujących się obróbką żelaza oraz gliny. Do najbardziej interesujących odkryć z tego regionu można zaliczyć rzeźby terakotowe, które najczęściej przedstawiają ludzi. Zazwyczaj są to wizerunki mężczyzn, którzy mają zadarte do góry głowy, kwadratowe podbródki i mocno zaznaczone linie powiek. Ich ciała i twarze często pokrywają geometryczne wzory oraz ozdoby w postaci naszyjników i noszonych na kostkach i nadgarstkach bransolet. Wielu badaczy sugeruje, że terakotowe figury z Djenne-Jeno mogły upamiętniać zmarłych przodków. Postaci wyrzeźbione w pozie klęczącej lub siedzącej, ubogie w biżuterię, prawdopodobnie przedstawiają zwykłych ludzi, natomiast bogato zdobione figury oraz rzeźby jeźdźców ubranych w krótkie spódniczki, nakrycia głowy oraz wyposażone w broń to prawdopodobnie wyobrażenia postaci obdarzonych kultem, chwałą czy dostojeństwem – przedstawienia wodzów, lub wielkich wojowników.

W 1988 roku Djenne-Jeno (oraz historyczne centrum założonego w średniowieczu sąsiedniego Djenne) zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Katarzyna Findlik-Gawron