• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Autor nieznany - Bakongo

Figura kultu przodków

  • przedmiot obrzędowy, rzeźba
Figura kultu przodków
618
106
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • ołtarze
  • figury grobowe
  • płodność
  • macierzyństwo
  • dzieci
  • matki
  • kobiety
  • kulty > kult zmarłych
  • kulty > kult przodków

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/AF/1103
  • Autor/WytwórcaAutor nieznany - Bakongo
  • NazwaFigura kultu przodków
  • Miejsce powstaniaDemokratyczna Republika Konga (Afryka)
  • Czas powstaniaokoło 1901 - 2000
  • Technikarzeźbione
  • Materiałkamień
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 24.8 cm (wysokość)
      • 12.2 cm (szerokość)
  • Miejsce zebrania w terenie Demokratyczna Republika Konga (Afryka; Demokratyczna Republika Konga; prowincja Kongo Środkowe; Matadi); Kongo Środkowe, prowincja; Matadi
  • Sposób nabyciadarowizna
  • Odpowiedzialny działDział Kultur Pozaeuropejskich
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Rzeźbiona w biało-szarym kamieniu postać kobiety w pozycji klęczącej. Kobieta trzyma w naczyniu dziecko. Część twarzowa rzeźby ma cechy negroidalne: wydatne usta oraz duży i szeroki u nasady nos. Oczy duże, przymknięte, zamyślone, zaznaczono łuki brwiowe. Lekko odstające uszy usytuowano na wysokości oczu. Ręce zgięte w łokciach. Kobieta w dłoniach trzyma lekko utłuczone, okrągłe naczynie. Wewnątrz naczynia umieszczono dziecko w pozycji siedzącej – najprawdopodobniej niemowlę. Dziecku zaznaczono rysy twarzy: oczy, brwi, uszy, wydatne usta i szeroki u nasady nos. Jego rączki zgięte w łokciach opierają się na kolanach. Kobieta klęczy bezpośrednio na małej, kwadratowej, lekko zaokrąglonej na rogach podstawie. Z tyłu rzeźby, na plecach wyrzeźbiono przepaskę i głęboką linię grzbietową. Widoczne rysy, mikropęknięcia, liczne malutkie otworki i przebarwienia.

Wśród mintadi (liczba pojedyncza ntadi), poza przedstawieniami naczelników i władców, spotyka się również wizerunki kobiet z dziećmi. Rzeźbiona w białoszarym kamieniu postać to ukazana w pozycji klęczącej kobieta z niższej warstwy społecznej. Kobiety pochodzące z elity społecznej zazwyczaj prezentowano w biżuterii, na którą składały się różnego rodzaju naszyjniki oraz ozdoby z paciorków. Zaznaczano również skaryfikacje – zwykle w formie wypukłych geometrycznych wzorów wyrzeźbionych na plecach i klatce piersiowej oraz wyrazistą fryzurę – często przypominającą spiczastą czapkę.

Kobieta trzyma w dłoniach naczynie, w którego wnętrzu znajduje się dziecko, wyglądające jak pomniejszona kopia kobiety-matki. W tradycyjnych społecznościach Afryki posiadanie potomstwa to nadal najważniejszy miernik kobiecej wartości. Dziewczynki od najmłodszych lat opiekują się młodszym rodzeństwem oraz pomagają matkom przy przygotowaniu posiłków. W ten sposób uczą się swojej życiowej roli, czyli bycia matką. Kobieta zajmuje tym wyższą pozycję w rodzinie i społeczności im więcej ma dzieci. Posiadanie potomstwa traktuje się jak błogosławieństwo niebios oraz pewien rodzaj inwestycji w przyszłość. Im większa liczba potomków, tym większe szanse na dostatnią i bezpieczną starość rodziców. Dlatego w afrykańskiej sztuce istnieje tak wiele przedstawień kobiety z dzieckiem bądź dziećmi oraz kobiety brzemiennej.

Katarzyna Findlik-Gawron

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie, ul. Wały Chrobrego 3, Szczecin