• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
nieznany (rzemieślnik)

Naszyjnik brązowy

  • naszyjnik, biżuteria
Naszyjnik brązowy
1417
208
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wczesne średniowiecze
  • ozdoby
  • złotnictwo

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/22217
  • Autor/Wytwórcanieznany (rzemieślnik)
  • NazwaNaszyjnik brązowy
  • Czas powstania901 - 1100
  • Technikakucie, wyklepanie, gięcie
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 12.2 cm (wysokość)
      • 12.7 cm (szerokość)
      • 12.7 cm (średnica)
  • Kolekcjaśredniowiecze
  • Miejsce zebrania w terenieZłocieniec (województwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Naszyjnik brązowy wykonany z taśmy o nierównej szerokości. Końce obręczy rozklepane są w płytki o kształcie wierzbowego liścia, jedna z nich zakończona jest haczykiem natomiast druga C-kształtnym uszkiem. Brzegi taśmy są nierówne, szczególnie w części rozklepanej, a miejscami jej brzegi są wywinięte do zewnątrz, powierzchnia w większości pokryta jest patyną.

Naszyjnik brązowy odkryty na terenie żwirowni w Złocieńcu, pow. drawski na początku lat dziewięćdziesiątych XIX wieku w pochówku szkieletowym datowanym na X–XI wiek.

Naszyjnik został wykonany z taśmy brązowej o zmiennej szerokości. Końcówki są uformowane w płytki w kształcie wierzbowego liścia, jedna jest zakończona haczykiem, druga uszkiem. Ozdoby zachodniosłowiańskie pełniły przede wszystkim funkcje estetyczne. Były wyznacznikiem pozycji społecznej użytkownika, manifestacją jego zamożności, a w przypadku niektórych ozdób także przywiązania do określonych idei czy religii, jak zawieszki krzyżykowate czy miniaturowe młoteczki, atrybut skandynawskiego boga Thora. W przypadku kobiet najwięcej uwagi poświęcano upiększaniu głowy i szyi, a następnie dłoni. Mężczyźni natomiast z rzadka nosili łańcuchy lub naszyjniki, które świadczyły o ich statusie oraz pierścionki.

Ozdobami szyi we wczesnym średniowieczu były najczęściej kolie złożone z paciorków szklanych, metalowych, bursztynowych oraz z kamieni półszlachetnych, komponowanych z różnymi zawieszkami, w tym lunulami, wisiorkami dzwoneczkowatymi i katorgami. Z badań archeologicznych znane są też paciorki uformowane z gliny i przewiercone na wylot zęby drapieżników, noszone jako amulety. Szyje ozdabiano też naszyjnikami wykonanymi ze skręconych lub splatanych w różny sposób drutów. Najprostsze wykonywane były z pojedynczych lub podwójnych, skręconych wokół siebie drutów. Tego typu naszyjniki mają największy zasięg terytorialny. Rzadsze są okazy formowane z większej liczby drutów, z luźniejszym splotem.

Ewa Górkiewicz-Bucka

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin