Zapinka

• Kolekcjaśredniowiecze
• Miejsce zebrania w terenieSzczecin (Polska;zachodniopomorskie)
• Sposób nabyciaPrzekaz
• Odpowiedzialny działMuzeum Tradycji Regionalnych > Dział Archeologii
• WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Kwadratowa zapinka brązowa z czterema zielonymi, prostokątnymi oczkami w narożnikach.

Zapinka z brązowej blachy w kształcie kwadratu. Pośrodku każdego z boków ramy znajduje się prostokątne zielone szklane oczko osadzone w blaszanej taśmowej obwódce. Jej końce zachodzą na siebie po wewnętrznej stronie ozdoby. W narożnikach zapinki znajdowały się cztery rozetki przymocowane do ramy nitami. Zachowała się tylko jedna z nich i dodatkowy nit mocujący. W jednym narożniku umieszczono dodatkową dziurkę, wokół której zawinięta jest szpila do wkłucia w materiał - obecnie ułamana.

Zapinkę odkrytą podczas badań wykopaliskowych w 1992 roku na szczecińskim Podzamczu, w warstwie kulturowej datowanej na XII wiek wykonano z czworobocznej blaszki z brązu, na której znajdują się cztery, także czworoboczne, szklane oczka zielonej barwy i cztery brązowe rozetki przypominające rozwinięte róże. 

Zapinki, czy też broszki, są charakterystycznymi elementami uzupełniającymi odzież. We wczesnym średniowieczu wykonywano je z metali kolorowych, cyny, ołowiu, srebra, stopów miedzi z różnymi metalami, czyli brązu. Były oznaką zamożności, a tym samym zapewne przynależności do określonej warstwy społecznej. Miały rozmaite kształty. Do najpowszechniejszych i zarazem najprostszych należą zapinki okrągłe, ze zdobioną ramką, lub zupełnie pozbawione dekoracji. Do wyjątkowych znalezisk należy zapinka z brązową ramką zawiniętą w rynienkę, którą wypełnia masa szklana, odkryta podczas wykopalisk na szczecińskim Podzamczu. Podobny okaz, ale wypełniony porożem, znaleziono w jednym z grobów na cmentarzysku w Cedyni.

Ewa Górkiewicz-Bucka

magazyn