• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Autor nieznany

Puzderko z widokiem nabrzeża w Szczecinie

  • szkatułka
Puzderko z widokiem nabrzeża w Szczecinie
378
61
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • pamiątki
  • turystyka
  • nabrzeża
  • bibelot
  • pamiątki > pamiątki turystyczne
  • widoki miast
  • widoki Szczecina
  • rośliny > kwiaty (rośliny)
  • Bulwar Piastowski, ulica (Szczecin)
  • mosty > Most Kłodny (Szczecin)
  • statki > łodzie > łodzie żaglowe
  • statki
  • rzeki

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/H/997
  • Autor/WytwórcaAutor nieznany
  • NazwaPuzderko z widokiem nabrzeża w Szczecinie
  • Miejsce powstaniaNiemcy (Europa)
  • Czas powstania1890 - 1910
  • Technikaodlew
  • Materiałcyna
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 4.1 cm (wysokość)
      • 6.9 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • STETTIN | BOLLWERK
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działMuzeum Historii Szczecina
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Cynowe puzderko w kształcie skrzyneczki na czterech niskich, lekko wygiętych na zewnątrz, żyłkowanych nóżkach, dekorowane wypukłym ornamentem kwiatowym na ściankach bocznych i w narożnikach wieka pokrywy. Na środku wieka pokrywy okrągła plakieta, obramowana ornamentem perełkowym z wydłużonymi trójkątnymi poszerzeniami sięgającymi górnej i dolnej krawędzi pokrywy. Ozdobione ażurową linią poszerzenia tworzą czworoboczny wykrój zewnętrzny plakiety, ułożonej przekątnie w centrum wieka. Okrągłe wnętrze plakiety wypełnia reliefowy widok nabrzeża w Szczecinie z napisem u góry: STETTIN / BOLLWERK. Na pierwszym planie Odra ze statkami przy obu brzegach, na brzegu zachodnim zwarta zabudowa kamienicowa po lewej i pas zieleni po prawej stronie w głębi. Most przez rzekę po prawej. W tle za budynkami liczne kominy. Elementy architektury bez cech identyfikujących Szczecin. Półplastyczny ornament roślinny dekoracji zewnętrznej składa się z pięciopłatkowych, zaokrąglonych kwiatków z okrągłym środkiem i drobnych listków wypełniających tło. Wieko lekko wypukłe z krawędzią nieznacznie wyniesioną, podzieloną na łukowe odcinki tworzące falistą linię brzegu, ozdobionego listwą zamknięcia pokrywy z kreskowanym lambrekinem pod łukami od strony zewnętrznej. Przednia i tylna ścianka poszerzone w centrum. Od spodu ornament w formie ukośnej kratki ujętej szeroką listwą wokół brzegów i nóżek. Wnętrze bez wykończenia (prawdopodobnie dawniej wyściełane było tkaniną). Brak punc. Resztki pozłoty (srebrzenia) od spodu oraz na ściankach bocznych.

Rozwój gospodarczy w 2. połowie XIX wieku wpłynął na bogacenie się mieszczaństwa europejskiego, które zaczęło masowo podróżować. Następstwem rozkwitu turystyki stało się zapotrzebowanie nie tylko na ikonografię ukazującą godne uwagi fragmenty widoków miast, lub elementy charakterystyczne dla danej aglomeracji, jak herby czy unikatowa budowla. Atrakcyjną pamiątką z wojaży stały się także różnego rodzaju bibeloty: figurki, przyciski do papieru, pozytywki i szkatułki, czy przedmioty codziennego użytku: filiżanki, talerze, wazoniki.

Moda na tego rodzaju suweniry zaczęła szybko docierać także do mniejszych, lokalnych ośrodków turystyki. Niektóre z pamiątek posiadały duże walory artystyczne, jednak większość przeznaczona była dla odbiorcy masowego, stąd też ich wartość artystyczna nie była już tak wysoka, a materiał, z którego je wykonano, odznaczał się gorszą jakością. Popularne stały się wyroby z cyny, metalu o niskiej temperaturze topnienia i dobrych własnościach mechanicznych, co miało wpływ na łatwość odlewania i dalszej obróbki.

Jedną z takich pamiątek jest cynowe puzderko z początku XX wieku w kształcie ozdobnej skrzyneczki na czterech nóżkach, której wieko pokrywa relief przedstawiający nabrzeże w Szczecinie. Napis STETTIN BOLLWERK informuje o dokładnej lokalizacji przedstawianego motywu, czyli okolicach dzisiejszych ulic Bulwar Piastowski i Nabrzeże Wieleckie. Przyglądając się uważniej dostrzec można również zniszczony w czasie II wojny Światowej Most Kłodny. Na jego tle nie widać jeszcze, powstałego na przestrzeni lat 1901-1921, monumentalnego kompleksu architektonicznego Hakenterrasse, obecnie Wały Chrobrego, który od momentu powstania do dziś jest wizualną wizytówką Szczecina.

Kompozycja zdobień puzderka sugeruje, że takie bibeloty funkcjonowały także w identycznej formie lecz z reliefami widoków innych miast na wieku i produkowane były nie tylko na rynek szczeciński.

Małgorzata Peszko

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Historii Szczecina, ul. Księcia Mściwoja II 8, Szczecin