• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Syvertz, Daniel (czynny 1672-1676) - mennica Szczecin (około 1176-1754)

1/3 talara

  • moneta
1/3 talara
  • 1/3 talara
70
12
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • Karol XI, król szwedzki (1655-1697) - ikonografia, herby > herb Księstwa Pomorskiego, paludamentum, wieniec laurowy, mennictwo > zinnejska stopa mennicza, Pomorze, kraina historyczna (Europa) > Pomorze Przednie, kraina historyczna (Europa)

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/N/939
  • Autor/WytwórcaSyvertz, Daniel (czynny 1672-1676) - mennica Szczecin (około 1176-1754)
  • Nazwa1/3 talara
  • Miejsce powstaniaSzczecin (województwo zachodniopomorskie), Pomorze Szwedzkie, państwo historyczne (Pomorze Zachodnie)
  • Czas powstania1674
  • Technikabicie
  • Materiałsrebro
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 30.9 mm (średnica)
      • 9.62 g (masa)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • DS
    • ; Syvertz, Daniel (czynny 1672-1676)
    • 2. Sygnatura:
    • CAROLUS XI D.G.REX SUEC.GOT.&VAN.&C.
    • 3. Napis:
    • 1/3
    • 4. Napis:
    • MON:NOVA POMERAN-CITERIORIS:1674
    • 5. Napis:
  • Odpowiedzialny działDział Numizmatyki
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Na awersie popiersie króla w długiej peruce i wieńcu laurowy w prawo. Na zbroi paludamentum spięte na ramieniu. Pod popiersiem inicjały mincmistrza D.S. W otoku napis: CAROLUS XI D.G.REX SUEC.GOT.&VAN.&C. (Karol XI z łaski Bożej król Szwecji, Gotów i Wandalów, etc.).

Na rewersie dziewięciopolowa tarcza herbowa Księstwa Pomorskiego, zwieńczona koroną i hełmem, podtrzymywana po bokach przez dwóch dzikich mężów z maczugami. Poniżej tarczy ułamek 1/3, w otoku napis: MON:NOVA POMERAN-CITERIORIS:1674 (moneta nowa Pomorza Zachodniego).

W okresie panowania Karola XI (1660–1697) królewska mennica w Szczecinie znajdowała się w rękach dzierżawców, którzy byli zobowiązani do bicia monet w standardzie niemieckiego systemu monetarnego. Wysokie ceny srebra doprowadziły do łamania prawa i produkcji niepełnowartościowych monet. W 1667 roku w ramach unii w Zinna (Jüterbog, Niemcy) uchwalono nową ordynację i wprowadzono nowe jednostki bite według wyższej stopy. Głównym produktem były monety średniej frakcji – 1/3 talara z portretem władcy ucharakteryzowanego na rzymskiego cesarza. W 1672 roku mennicę wydzierżawiono Danielowi Syvertzowi, który w latach 1672–1676 pełnił również stanowisko mincmistrza. Większość wybitych w tym czasie monet opatrzona jest na awersie jego inicjałem DS.

1/3 talara przykuwa uwagę napisem umieszczonym w otoku rewersu: POMERAN CITERIORIS, oznaczające Pomorze Przednie, będące wówczas posiadłoścą Szwecji. Najczęściej w legendach rewersów umieszczano tytulaturę władców szwedzkich rozszerzoną o tytuł pomorski lub religijną sentencję. Tutaj widnieje informacja o przynależności terytorialnej monety. Jest to świadome nawiązanie do postanowień pokoju westfalskiego z 1648 roku kończącego wojnę trzydziestoletnią. W traktacie ziemie pomorskie przynależne Szwecji zapisano jako Pomeraniae Citerioris, dla odróżnienia od nazwy ziem przypadających Brandenburgii, Pomeraniae Ulterioris (Pomorze Dalsze).

Genowefa Horoszko

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin