Widok Łuku Septymiusza Sewera

• Cykl / kompletVedute di Roma
• Sygnatury / Napisy / Znaki
  • 1. Znak wodny:
  • wydłużona tarcza pod koroną, dołem w formie odwróconej lilii, w polu lilia, poniżej litery V VGZ Z na planie krzyża oraz napis, którego część została obcięta:
  • VAN GELDER Z(...)
  • ; Van Gelder Papier (Wormer, po 1784-1981)
  • 2. Napis:
  • IMP CAES LVCIO SEPTIMIO M FIL SEVERO PIO PERTINACI AVG PATRI PATRIAE PARTHICO ARABICO ET | PARTHICO ADIABENICO PONTIFIC MAXIMO TRIBVNIC POTEST XI IMP XI COS III PROCOS ET | IMP CAES M AVRELIO L FIL ANTONINO AVG | PIO FELICI TRIBVNIC POTEST VI COS PROCOS P. P. | OPTIMIS FORTISS(...)SQUE PRINCIPIBVS / OB. REM PVBLICAM RESTITVTAM IMPERIVMQUE POPVLI ROMANI PROPAGATVM | INSIGNIBVS VIRTVTIBVS EO(…) DOMI FORISQVE S. P.Q.R.
  • 3. Napis:
  • Veduta dell’Arco di Septimio Severo
  • 4. Napis:
  • Cavaliere Piranesi del. et inc:
  • 5. Napis:
• Kolekcjagrafika włoska
• Sposób nabyciazakup
• Odpowiedzialny działDział Sztuki Dawnej
• WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Rycina artystyczna z cyklu Vedute di Roma przedstawia łuk triumfalny cesarza Septymiusza Sewera, zbudowany z białego marmuru blisko podstawy Wzgórza Kapitolińskiego. Kompozycja w formie poziomego prostokąta przedstawia monument perspektywicznie, z widocznymi inskrypcjami, w otoczeniu zabudowy Rzymu. Dolna jego część została w terenie pogrążona w gruncie przez warstwy ziemi skumulowane przez erozję terenu wyżej położonego i gromadzących się przez wieki śmieci. Pod ilustracją tytuł oraz nazwisko autora, a na arkuszu znaki wodne papierni.

Widok antycznego Łuku Septymiusza Sewera (145/146–211), Giovanni Battista Piranesi (1720–1778) przedstawił w perspektywicznym zbliżeniu, od strony Wzgórza Kapitolińskiego w kierunku Forum Romanum. W głębi biegnie ulica zabudowana wysokimi, nowożytnymi domami. Ruiny widoczne po prawej, to świątynia Saturna z IV w., a samotna kolumna po lewej to prawdopodobnie Kolumna Fokasa zbudowana na cześć cesarza Imperium Wschodniego w 608 r. Łuk zdobią płaskorzeźby przedstawiające pochód triumfalny Septymiusza Sewera. Dolna jego część została pogrążona w gruncie przez warstwy ziemi skumulowane w wyniku erozji terenu wyżej położonego, a także gromadzące się przez wieki śmieci. W zaniedbanym otoczeniu zabytku zbierają się biedni mieszkańcy Rzymu czekając zapewne na datek turystów. Monument, zgodnie z napisem na belkowaniu, upamiętniał dwa zwycięstwa nad Partami odniesione przez Septymiusza Sewera i jego synów Marka Aureliusza Antoninusa zwanego Karakallą (188–217) oraz Getę (189–212). Łuk triumfalny zbudowano z białego marmuru w 203 roku blisko podstawy Wzgórza Kapitolińskiego, na wschód od reliktów świątyni Jupitera, a poświęcono go w 206 r. Powstał na cześć cezara Septymiusza Sewera i jego potomków zdobytą dzięki zwycięstwom wojennym.

Rycina Veduta dell’Arco di Settimio Severo pierwotnie ukazała się w dziele G.P. Piranesiego Vedute di Roma w 1772. Natomiast niniejsza grafika wydana została w 1783 roku lub późnej. Piranesi czynny był w Neapolu i Wenecji, ale głównie w Rzymie, gdzie początkowo pracował jako agent i sprzedawca rycin Josepha Wagnera (1706–1780), a następnie założył własną pracownię rytowniczą przy Via del Corso. Interesował się starożytnością i badaniami archeologicznymi sam będąc archeologiem, co potwierdza tytuł honorowego członka Royal Society of Antiquarians w Londynie, który otrzymał w 1757. Gdy był już uznanym artystą, w 1761 roku, w swoje zaszczytne grono przyjęła go także Akademii św. Łukasza w Rzymie, a w 1767 papież Klemens XIII nadał mu szlachectwo.

Ewa Gwiazdowska