• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Cech szewców z Białogardu (zleceniodawca)

Tłok pieczętny

  • tłok pieczętny
Tłok pieczętny
701
118
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • róże
  • orzeł (symbol)
  • but z cholewą (produkt)
  • drewno
  • brąz
  • tłok pieczętny
  • Królestwo Pruskie 1701-1918 (państwo historyczne)
  • Cech szewców z Białogardu (zleceniodawca, właściciel pieczęci)

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/Sf/104
  • Autor/WytwórcaCech szewców z Białogardu (zleceniodawca)
  • NazwaTłok pieczętny
  • Miejsce powstaniaEuropa (region historyczny); Pomorze; Królestwo Pruskie 1701-1918 (państwo historyczne)
  • Czas powstania1799
  • Technikacyzelowanie, puncowanie, rytowanie, toczenie
  • Materiałbrąz; materiał organiczny > materiał pochodzenia roślinnego > drewno
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 118.4 mm (wysokość)
      • 39.4 mm (średnica)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • nazwa pieczęci:
    • AMTS UND GEWERCK=SIEGEL - DER/ SCHUMACHER/ Z: BELGARD./ 1799
  • Sposób nabyciapozyskanie własne
  • Odpowiedzialny działDział Numizmatyki
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

W polu pieczęci but z wysoką cholewą i ostrogą, na którym siedzący ukoronowany dwugłowy orzeł z monogramem FW na piersi. Po bokach gałęzie krzewu różanego z kwiatami. Powyżej, wzdłuż krawędzi tłoka napis: AMTS UND GEWERCK=SIEGEL, a pod butem kontynuacja napisu w czterech wierszach: DER/ SCHUMACHER/ Z: BELGARD./ 1799. Obwódka perełkowa. Uchwyt pieczęci drewniany, długi, toczony, z zakończeniem w formie grzybka. Na rancie tłoka wyryta sześcioramienna gwiazdka ułatwiająca pozycjonowanie tłoka podczas odciskania pieczęci.

Źródła do historii rzemiosła na Pomorzu pozwalają przypuszczać, że cechy szewców należały do najstarszych organizacji rzemieślniczych, powstałych już w XIV wieku, od początku posługujące się własnymi pieczęciami. Niezwykle interesujący tłok pieczęci tego cechu z Białogardu datowany na 1799 rok. Atrybutami szewców umieszczanymi na pieczęciach są buty lub zestawy różnych typów obuwia. W tym przypadku jest to but do jazdy konnej, na obcasie, z wysoką cholewą i ostrogą, który zajmuje niewielką część pola tłoka. Uwagę zwraca dwugłowy orzeł siedzący na krawędzi cholewy. Wyobrażenia orła często spotyka się na pomorskich pieczęciach cechowych, co ma związek z heraldyką prusko-brandenburską. Stanowi swego rodzaju manifestację związków cechów z państwem. Postać dwugłowego orła jest obca lokalnej tradycji. Co ciekawe, dwugłowy orzeł pojawia się wyłącznie na pieczęciach cechów szewskich. Jednoznacznie kojarzy się z heraldyką cesarską, a na pieczęciach pomorskich pojawił się raczej jako naśladownictwo pieczęci cechów śląskich, niż jako świadoma manifestacja związków Pomorza z Rzeszą. Kolejnym interesującym motywem na tłoku są gałązki róży. O ile dwugłowy orzeł może być traktowany jako udostojnienie godła, to kwiaty róży będące symbolem cnoty, wdzięku doskonałości i honoru traktować należy jako element uszlachetniający pracę szewców. Kompozycji pieczęci dopełniają stosowne napisy. Tłok osadzono w uchwycie toczonym z drewna liściastego.

Mieszko Pawłowski

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin