• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Magistrat miasta Czaplinek

10 fenigów

  • moneta zastępcza
10 fenigów
282
40
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • inflacja w Niemczech (1914-1923)
  • inflacja
  • Czaplinek (województwo zachodniopomorskie)
  • monety bez motywów ikonograficznych
  • wojny > wojna światowa (1914-1918)

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/N/15950
  • Autor/WytwórcaMagistrat miasta Czaplinek
  • Nazwa10 fenigów
  • Miejsce powstaniaPomorze, prowincja historyczna (Rzesza Niemiecka)
  • Czas powstania1901 - 1925
  • Technikabicie
  • Materiałżelazo
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 20.1 mm (średnica)
      • 2.31 g (masa)
  • Kolekcjapomorskie pieniądze zastępcze
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Numizmatyki
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie (1945- )

Okrągła moneta o gładkim rancie. Awers: w polu nominał 10. Powyżej pomiędzy pięcioramiennymi gwiazdkami łukowaty napis: MAGISTRAT, a poniżej łukowaty napis: TEMPELBURG. Obwódka perełkowa. Rewers: w polu w sznurowej obwódce nominał 10. Powyżej wzdłuż rantu łukowaty napis: KLEINGELDERSATZMARKE. Poniżej łukowato ustawione trzy pięcioramienne gwiazdki. Obwódka perełkowa.


W celu ułatwienia działania drobnego handlu, hamowanego na niemieckim rynku pieniężnym okresu I wojny światowej przez deficyt drobnych monet, lokalne władze administracyjne podjęły inicjatywę samodzielnej emisji monet.

Miasto Czaplinek również stanęło w rzędzie wydawców zastępczych środków płatniczych. Rada miejska zdecydowała się na emisje w żelazie, ponieważ cynk początkowo używany powszechnie do bicia monet zastępczych, ze względu na swoje fizykochemiczne właściwości nie sprawdzał się w obiegu, a ponadto w trakcie trwania wojny został uznany za surowiec strategiczny. Wydano monety o nominałach 5, 10 i 50 fenigów. Najwyższemu, obecnie rzadko spotykanemu nominałowi bitemu obustronnie identycznym stemplem nadano formę oktagonalną. Niższe nominały wybite oddzielnymi stemplami dla awersu i rewersu posiadały tradycyjny, okrągły kształt i odmienną średnicę dla poszczególnych wartości. Na rewersie nosiły oznaczenie charakteru pieniądza, czyli drobny zastępczy znak pieniężny (niem. Kleingeldresatzmarke), którego nie zastosowano podczas projektowania monety półmarkowej. Wszystkie emisje, tak jak i prezentowana 10fenigówka, ze względów praktycznych posiadały oznaczenie nominału na obydwu stronach.

Oprócz wymienionych, wśród czaplineckich pieniędzy zastępczych zanana jest również bardzo rzadka odmiana monety 5-fenigowej bitej obustronnie stemplem awersu, czasami określana jako błąd menniczy lub próba mennicza. Nie jest jednak wykluczone celowe powstanie tej odmiany, bowiem kolekcjonerzy monet zastępczych chętnie widzieli w swoich zbiorach takie nietypowe egzemplarze, byli więc skłonni za nie dużo zapłacić.

Mieszko Pawłowski

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin