• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
krąg kultur pól popielnicowych; kultura łużycka

Obręcz z czworograniastej sztaby

  • ozdoba ciała, ozdoba obręczowa, naszyjnik, surowiec wtórny
Obręcz z czworograniastej sztaby
661
126
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • obręcze
  • surowce
  • skarby
  • znaleziska przypadkowe
  • torfy
  • dary wotywne
  • bóstwa wodne
  • Pommersches Landesmuseum in Stettin (1927-1945) - kolekcja
  • Stralsund Museum (1859- ) - kolekcja

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/22105/1
  • Autor/Wytwórcakrąg kultur pól popielnicowych; kultura łużycka
  • NazwaObręcz z czworograniastej sztaby
  • Miejsce powstaniaKujawy, kraina historyczna (Polska)
  • Czas powstaniaokoło -600 - -400
  • Technikaodlewanie, gięcie
  • Materiałcyna
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 1 cm (wysokość)
      • 13 cm (średnica)
      • 274 g (masa)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • 1962:200
    • ; Stralsund Museum (1859- )
  • Kolekcjaepoka brązu i wczesna epoka żelaza
  • Miejsce zebrania w terenieKarkowo (województwo zachodniopomorskie; powiat stargardzki)
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Srebrzystoszara obręcz, rozłamana na dwie części, wykonana została z czworograniastej cynowej sztaby. Przypomina kształtem naszyjnik obręczowy z ściętymi prosto i nieco pogrubionymi końcami oraz niewielkimi, nieregularnie rozmieszczonymi otworami. Zabytek jest zdeformowany, a jego powierzchnia popękana, co może świadczyć o wtórnym przepaleniu w ogniu.

Obręcz wykonano z czworokątnej cynowej sztaby. Ma prosto ścięte i nieco pogrubione zakończenia oraz niewielkie otworki w kilku miejscach. Specyficzne pęknięcia na powierzchni oraz deformacja świadczą o wtórnym przepaleniu. Obręcz jest elementem skarbu ozdób brązowych, które rolnik Karl Sager znalazł na swojej łące w 1941 roku. Z rysunku wykonanego przez kapitana Poirota – więźnia obozu jenieckiego w Prenzlau – wynika, że pierwotny układ odkrytych przedmiotów nie był przypadkowy. Na dwa naszyjniki wieńcowate nawleczono pięć bransolet spiralnych, a na tym wszystkim ułożono cynową obręcz. Kontekst wodny oraz wyraźnie intencjonalny układ wskazuje, że był to depozyt ofiarny. Znalezisko zostało przekazane do zbiorów Muzeum Krajowego w Szczecinie. Tu gościło zaledwie trzy lata. W 1944 roku zostało w całości ewakuowane w głąb Niemiec i tam ukryte przed wojennym zniszczeniem. Do Szczecina zabytki powróciły w 2009 roku w efekcie polsko-niemieckiej wymiany dawnych zbiorów archeologicznych. Cynowa obręcz należy do znalezisk bardzo rzadko spotykanych na terenie Polski. Ich występowanie ogranicza się do okresu halsztackiego D (lata ok. 600/550–400/450 BC). Pozostałe, bardzo efektowne przedmioty ze skarbu są świadectwem wyjątkowych umiejętności pradziejowych metalurgów. Duże walory ekspozycyjne oraz znakomity stan zachowania tych wytworów pozwalają uznać depozyt z Karkowa za jeden z cenniejszych nabytków muzealnych.

Dorota Kozłowska

magazyn