• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Autor nieznany

Żyrandol

  • dekoracja
Żyrandol
820
172
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • oświetlenie
  • oświata
  • nauczyciele
  • pionierzy Szczecina
  • Janina Szczerska

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/H/269
  • Autor/WytwórcaAutor nieznany
  • NazwaŻyrandol
  • Miejsce powstaniaNiemcy (Europa)
  • Czas powstania1891 - 1910
  • Technikawyrób manufakturowy
  • Materiałkryształ; mosiądz; metal
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 70 cm (wysokość)
      • 67 cm (średnica)
  • Sposób nabyciadarowizna > zapis testamentowy
  • Odpowiedzialny działMuzeum Historii Szczecina
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Żyrandol 12-ramienny, mosiężny z kryształowymi soplami.Trzon w górnej części o przekroju kwadratowym, ozdobiony wypukłą dekoracją o formach geometrycznych i roślinnych, w dolnej części tralkowy z zakończeniem w kształcie szyszki. Ramiona w formie gałązek wygiętych półkoliście, połączonych przy trzonie w 4 wiązki po 3 elementy: dwa dłuższe po bokach i krótsze w środku. Każda trójka przechodzi przy trzonie w jedną spiralnie zwiniętą gałązkę akantu. Środkowe części ramion ozdobione są analogicznymi motywami: łodyżką z listkami rozszczepiającą się na dwa spiralnie skręcone pędy. Profitki ażurowe, zbudowane z ułożonych w rozetkę listków akandu. Przy górnej części trzonu, w połowie wysokości motyw dekoracyjny złożony z dwóch wygiętych, a na końcach spiralnie skręconych gałązek akantu. Górny talerz maskujący pod sufitem zawieszkę - płaski w formie kwiatu akantu. Ramiona i trzon połączone luźno zwieszonymi łańcuszkami, umieszczonymi także przy talerzu podsufitowym i ozdobach górnej części trzonu. Przy profitkach szklane wisiorki: 16 sztuk szlifowanych w kształcie sopelków - podłużne o trójkątnym przekroju z ostrosłupowym zakończeniem oraz 5 sztuk w kształcie pękatych łezek. Świece tulejowe z tworzywa sztucznego, zaopatrzone we wkręty do żarówek świecowych. Wewnętrzna instalacja elektryczna.

Wiosną 1945 roku na Pomorzu Zachodnim zaczęto tworzyć polską administrację. Pomimo atmosfery niepewności związanej z brakiem ostatecznych decyzji politycznych dotyczących przynależności tych ziem do Polski, stopniowo zaczęto organizować system szkolnictwa. Powodzenie tej misji nie byłoby jednak możliwe, gdyby nie zaangażowanie nauczycieli, przybywających na te ziemie z różnych zakątków Polski. Ze względu na ciężkie warunki, jak i ciągłe zagrożenie ich praca wymagała olbrzymiej odwagi oraz wytrwałości. Nie każdy potrafił temu sprostać. Wielu decydowało się opuścić Pomorze Zachodnie, niekiedy nawet odejść z zawodu. Ci, którzy pozostali, podjęli się trudnego zadania utworzenia zrębów polskiej oświaty. Tak też swoją powinność rozumiała Janina Szczerska (ur. 22 października 1897 roku w Stryju, zm. 10 lipca 1981 roku w Szczecinie), nauczycielka i pedagog, która po opuszczeniu obozu w Ravensbrück, podjęła decyzję o włączeniu się do tworzonego w Szczecinie polskiego systemu oświaty. Dzięki jej staraniom oraz ogromnemu zaangażowaniu, we wrześniu 1945 roku udało się otworzyć pierwszą w mieście szkołę ogólnokształcącą, w której naukę rozpoczęło 30 uczniów. Decydując się na pozostanie w mieście Szczerska zamieszkała na drugim piętrze kamienicy przy Alei Piastów 66 (dawnej Barnimstrasse), przejmując jednocześnie po poprzednich właścicielach umeblowanie, którego częścią był m.in. tym zachowany w dość dobrym stanie dziewiętnastowieczny żyrandol. W 1976 roku Szczerska podjęła decyzję, aby po jej śmierci meble i rzeczy osobiste zostały przekazane do zbiorów Muzeum Narodowego w Szczecinie.

Anna Lew-Machniak

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Historii Szczecina, ul. Księcia Mściwoja II 8, Szczecin