• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
Hondius, Jodocus (1563-1612); Janssonius, Joannes (1588-1664)

Nowa mapa Afryki

  • grafika, mapa
Nowa mapa Afryki
359
53
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • Afryka (kontynent)
  • kartografia
  • widoki miast
  • putta
  • żaglowiec na falach
  • zwierzęta
  • zwierzęta > zwierzęta fantastyczne > potwory morskie
  • stroje > stroje plemienne
  • kartografia holenderska
  • Madagaskar, wyspa (Afryka)
  • Półwysep Arabski (Azja)
  • bordiura

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/Graf/4405
  • Autor/WytwórcaHondius, Jodocus (1563-1612); Janssonius, Joannes (1588-1664)
  • TytułNowa mapa Afryki | Africae Nova Tabula (łacina)
  • Miejsce powstaniaAmsterdam (Holandia)
  • Czas powstania1623
  • Technikamiedzioryt, akwarela
  • Materiałpapier > papier czerpany > papier czerpany żeberkowy
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 495 mm (wysokość)
      • 595 mm (szerokość)
      • odcisk:
      • 453 mm (wysokość)
      • 563 mm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • kartusz w formie zwoju ozdobionego maską i festonami zielno-owocowymi:
    • AFRICAE | nova Tabula | Auct. Jud. Hondio
    • 2. Znak:
    • kartusz w formie pojedynczego rollwerku trzymanego przez dwa putta, ozdobiony zegarem z dzwonkiem o cyfrach rzymskich, którą zdobi czaszka gryząca kość w promienistej aureoli:
    • Sumptibus et | typis aeneis | Joannis Jansony, | Amstelodami.1623.
    • 3. Napis:
    • Antykwariat Antiqua Warszawa, ul. Freta 19 tel. 022 831-54-72
    • 4. Znak:
    • 5. Napis:
    • 6. Nalepka/naklejka:
  • Kolekcjagrafika niderlandzka
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Dawnej
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

W prostokątnym, poziomym obramieniu zawierającym podziałkę liniową ukazana jest mapa Afryki wraz z otoczeniem, wodami Morza Śródziemnego z fragmentami południowego wybrzeża Europy oraz Oceanów Atlantyckiego i Indyjskiego wraz z wyspami, a także fragment półwyspu Arabskiego z oznaczeniem siatki południków i równoleżników co 10 stopni geograficznych, z wyróżnieniem równika oraz Zwrotników Raka i Koziorożca. Ramka z oznaczoną podziałką co 1 stopień geograficzny. Na lądzie oznaczone wzniesienia i góry, sieć hydrograficzna, siatka osadnicza, (szczególnie gęsta wzdłuż wybrzeży) oraz sylwetki egzotycznych zwierząt w miejscach ich występowania. Na obszarach wodnych oznaczone mielizny, przedstawione żaglowce, latające ryby i potwory morskie. Mapa opisana w języku łacińskim, opis zawiera nazwy ziem, państw, obiektów hydrograficznych, miejscowości, wód, wysp. Mapa otoczona bordiurą. W poziomych pasach 12 widoków miast i wysp podpisanych nazwą; u góry widoczne są Alcair, Alexandria, Alger, Tunis,Tanger, Ceuta; u dołu S.Georgius della Mina, Mozambique, Canaria, Qu Ioa, Tzaffin, Cefala. W pasach bocznych 10 par postaci-przedstawicieli różnych ziem i państw, w strojach regionalnych podpisanych nazwami; po lewej Maricchi, Senagenses, ercatores in Guinea, Cab. Lopo Gonsalui Accolae, Miles Congensis; po prawej AEgyptii, Abissini, Cafres in Mosambique, Rex in Madagascar, C. Bonae spei Habitator.

Kompozycja przedstawia mapę Afryki otoczoną wodami Morza Śródziemnego, oceanu Atlantyckiego i Indyjskiego wraz z wyspami leżącymi w pobliżu brzegów Afryki oraz część Półwyspu Arabskiego, na której siatka południków i równoleżników oznaczona jest co 10°. Na lądach pokazano łańcuchy górskie i wzniesienia, sieć rzeczną wraz z większymi jeziorami oraz sieć osadniczą, szczególnie gęstą wzdłuż wybrzeży. Skartowano także sylwetki egzotycznych zwierząt w miejscach ich występowania. Na obszarach wodnych zmapowano mielizny, przedstawiono żaglowce, latające ryby i potwory morskie. Sporządzony po łacinie opis mapy uwzględnia nazwy ziem, państw, obiektów wodnych, miejscowości i wysp. Odwzorowanie otoczone zostało ramką z podziałką co 1° oraz bordiurą złożoną z widoków miast i wysp, a także przedstawicieli afrykańskich państw i grup etnicznych w strojach regionalnych.

Autorem mapy, którą wydał w 1623 roku w Amsterdamie Joannes Janssonius (1588–1664), jest Jodocus Hondius starszy (1563–1612), a właściwie Joost de Hondt, miedziorytnik i kartograf, początkowo wytwarzający globusy, który stał się współtwórcą amsterdamskiej szkoły kartografii. W latach 1584–1593 pracował w Londynie, dokumentując lądy odkryte przez Francisa Drake'a w czasie jego wyprawy dookoła świata. Po powrocie do Amsterdamu zakupił płyty miedziorytnicze Gerarda Mercatora i po naniesieniu poprawek wznowił ich druk z wielkim sukcesem, budując dzięki temu kartograficzną markę Mercator/Hondius.

Joannes Janssonius, kartograf i wydawca, czynny w Amsterdamie na początku XVII wieku, nie przypadkowo opublikował mapę Hondiusa. W 1612 roku poślubił Elisabeth de Hondt (15..–1627), córkę Jodocusa. W latach 30. XVII w. podjął współpracę ze swoim szwagrem Hendricusem Hondiusem, by publikować atlasy pod marką Mercator/Hondius/Janssonius. Miał liczne księgarnie zagraniczne, we Frankfurcie nad Menem, Gdańsku, Sztokholmie, Kopenhadze czy Lionie. Wydał Atlas Novus, potem Atlas Major obejmujący 11 tomów z pracami około 100 autorów i rytowników zawierający mapy lądów, wód, nieba i widoki miast w wersji niderlandzkiej, łacińskiej, francuskiej, niemieckiej i częściowo angielskiej.

Ewa Gwiazdowska

magazyn