• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Basset Andre (rytownik)

Widok na otoczenie Rynku Końskiego w Szczecinie

  • grafika, miedzioryt (odbitka)
Widok na otoczenie Rynku Końskiego w Szczecinie
799
155
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • Rynek Koński
  • Rossmarkt
  • Plac Orła Białego
  • latarnia magiczna
  • odbitka miedziorytnicza
  • miedzioryt
  • panorama Szczecina
  • widoki Szczecina
  • Stare Miasto
  • ikonografia Szczecina

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/H/911
  • Autor/WytwórcaBasset Andre (rytownik)
  • NazwaFantazyjny widok Szczecina w rejonie Placu Orła Białego
  • Miejsce powstaniaFrancja (Europa)
  • Czas powstaniaokoło 1800
  • Technikaakwarela, miedzioryt
  • Materiałpapier
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • napis wykonany bardzo drobną czarną czcionką, kursywą:
    • A Paris chez Basset rue S. Jacques a Se Genevieve
    • 2. Napis:
    • znak czarną czcionką, kursywą:
    • Nº.
    • 3. Napis:
    • napis drukowany czarną czcionką w 2 wierszach:
    • VUE D' OPTIQUE Representant les Environs du Marche aux Chevaux de Stetin en Alemagne
    • 4. Napis:
    • w drugim wierszu litery ozdobniejsze, pisane kursywą:
    • VUE DES ENVIRONS DU MARCHE AUX CHEVAUX DE STETTIN
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działMuzeum Historii Szczecina
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Fantastyczny - wyimaginowany widok Targu Końskiego, ob. pl. Orła Białego w Szczecinie, ukazanego jako obszerny plac miejski zakomponowany po przekątnej widoku. Plac obudowany 2-3 kondygnacyjnymi, okazałymi kamienicami z wysokimi dachami z wystawkami. Wzdłuż linii zabudowy niewielkie drzewa i długie drewniane ławki. W narożu placu w centrum kompozycji zbiornik wodny otoczony murkiem (rodzaj zakończenia zatoki z mostami widocznymi w tle) z budynkiem studniowym w środku. Po lewej najokazalszy budynek 4 skrzydłowy, 3-kondygnacyjny z 2 wieżami, do którego prowadzi most ponad lewą częścią basenu. W obrębie placu na pierwszym planie ożywiony ruch pieszych i jeźdźców, powozów, koni prowadzonych przez handlarzy, psów, ludzi pchający taczki i przechadzających się po placu. W tle drzewa o linii nasadzeń sugerujących układ bastionowy.

W 1720 roku Szczecin przeszedł pod panowanie pruskie. Nowe władze postanowiły dokonać generalnej odbudowy zniszczonego działaniami militarnymi miasta. Mocno ucierpiał zwłaszcza rejon Roβmarkt – Rynku Końskiego. W czasach pruskich wzniesiono tu szereg nowych kamienic barokowych i okazałych gmachów, przeznaczonych na siedziby władz, urzędów oraz domów wysokich rangą urzędników i najbogatszych mieszczan. Miejsce to stało się w XVIII wieku najważniejszym placem miasta. Jego piękno podkreślała wzniesiona w stylu barokowym z piaskowca pierwsza w Szczecinie fontanna – duma mieszkańców, symbol doskonałych przymiotów króla pruskiego Fryderyka Wilhelma I (1688–1740) i odrodzenia miasta pod jego rządami. Fontanna uruchomiona w 1732 roku była jednocześnie fragmentem pierwszego szczecińskiego wodociągu. Reprezentacyjny wygląd placu i jego rola w życiu Szczecina spowodowały, iż artyści chętnie uwieczniali go na swych rysunkach. Przedstawił go również około 1800 roku André Basset (XVIII/XIX), popularny paryski rytownik, antykwariusz i wydawca, tworzący scenki rodzajowe o tematyce historycznej. Jego sztychy drukowane jako masowe grafiki nie zawsze jednak ukazywały rzeczywisty wygląd przedstawianych miejsc. Widok Roβmarkt w jego ujęciu jest fantazyjnym obrazem placu, stanowiącym mieszaninę informacji na temat szczecińskiego Rynku Końskiego, zamku, rzeki i fortyfikacji miejskich. Basset nie umieścił na nim nawet tak charakterystycznej fontanny z orłem, narysował zaś wyimaginowany zbiornik wodny. Na górnym marginesie miedziorytu umieścił w zwierciadlanym odbiciu napis informujący, że ilustracja mogła być używana w tzw. latarni magicznej – prostym i popularnym aparacie projekcyjnym, wyposażonym w soczewkę i źródło światła, działającym na zasadzie lustrzanej odbitki w stosunku do wzoru (tak samo jak nadrukowana poniżej informacja VUE D' OPTIQUE, znacząca w języku francuskim tyle co “widok optyczny”).

Małgorzata Peszko

magazyn