Kość z napisem runicznym

• Sygnatury / Napisy / Znaki
  • 1. Napis:
  • Prawdopodobnie określenie odnosi się do początku alfabetu runicznego - futharku młodszego.:
  • FUTH
  • ; Skandynawowie
  • 2. Napis:
  • znaki runiczne interpretowane jako imię męskie:
  • KUR
  • ; Skandynawowie
• Kolekcjaśredniowiecze
• Miejsce zebrania w terenieKamień Pomorski (województwo zachodniopomorskie)
• Sposób nabyciabadania terenowe
• Odpowiedzialny działDział Archeologii
• WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Fragment żebra zwierzęcego o nieokreślonym gatunku, obustronnie obłamany. Powierzchnia zabytku jest gładka. Po obydwóch stronach znajdują się płytko wycięte nożem runy zapisane w alfabecie runicznym zwanym futhark (fuþark).

Pierwsze znaki runiczne pojawiają się wśród ludów germańskich około połowy II wieku naszej ery. Początkowo przybierają formę 24 znaków alfabetu określanego jako Fuþark starszy. W późniejszym okresie (IX wiek) liczba znaków zostaje ograniczona do 16 liter (Fuþark młodszy). Bardzo często runy uważane są za znaki związane z tajemniczymi obrzędami okultystycznymi i magią. Przypisywano im nawet właściwości lecznicze. Kość z napisami runicznymi odkryta na grodzisku w Kamieniu pochodzi z 1. połowy XI wieku i mam ścisły związek z obecnością Skandynawów przebywających wśród słowiańskich mieszkańców tego ośrodka. Liczne analogie do kamieńskiej kości z napisami runicznymi z początku XI wieku pochodzą z duńskiego Hedeby oraz z norweskiego Bergen. Drewnianą deseczkę z wyrytymi runami, datowaną na koniec X wieku, odkryto także w pobliskim Wolinie. Kość z runami z Kamienia Pomorskiego to fragment żebra zwierzęcia nieokreślonego gatunku, ze śladami obustronnego łamania. Jej powierzchnia jest wygładzona. Po obu stronach znajdują się płytko wycięte nożem znaki runiczne układające się w napis FUTH (początek futharku młodszego) na jednej stronie i KUR (najpewniej imię męskie) na drugiej.

Grzegorz Durdyń

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin