• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Bogusław XIV, książę pomorski (1580-1637) - mennica Darłowo (około 1450-1623)

Podwójny szeląg

  • szeląg
Podwójny szeląg
  • Podwójny szeląg
319
55
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • mennictwo pomorskie
  • mennictwo książęce
  • Kipper und Wipper (około 1601-1625)
  • inflacja
  • herby > Gryf (herb)

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/N/6827
  • Autor/WytwórcaBogusław XIV, książę pomorski (1580-1637) - mennica Darłowo (około 1450-1623)
  • NazwaPodwójny szeląg
  • Miejsce powstaniaksięstwo szczecińskie, państwo historyczne (Pomorze Zachodnie); księstwo darłowskie, państwo historyczne (Pomorze Zachodnie); Darłowo (województwo zachodniopomorskie)
  • Czas powstania1621
  • Technikabicie
  • Materiałsrebro
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 23.6 mm (średnica)
      • 1.52 g (masa)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • BVGSLAVS:DVX·S·POM
  • Sposób nabyciapozyskanie własne
  • Odpowiedzialny działDział Numizmatyki
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Moneta srebrna z gryfem i znakiem nominału. Na awersie ukoronowany gryf w lewo. W perełkowym otoku tytulatura: BVGSLAVS:DVX·S·POM (Bogusław książę szczecińsko-pomorski).

Na rewersie znak nominału DS (Doppelschilling), po obu stronach znaki Z – 1, oznaczające dwie ostatnie cyfry roku wybicia – 21. W perełkowym otoku napis: DEVS·ADVITOR·MEVS (Bóg moim wsparciem).

Podwójne szelągi należą do najbardziej rozpoznawalnych monet pomorskich. Bite masowo, według tego samego schematu ikonograficznego, przez ostatnich Gryfitów (w latach 1594–1629) i władców szwedzkich podzielonego Pomorza (w latach 1656–1670), mocno przyczyniły się do inflacji i wielkiego kryzysu monetarnego, zwanego Kipper und Wipper. Przypuszcza się, że podwójnymi szelągami Bogusław XIV zapłacił podatek na rzecz obrony Rzeszy w związku z wojną trzydziestoletnią, który opiewał na ponad 80 tysięcy talarów.

Ostatni władca pomorski do ich produkcji wykorzystywał trzy mennice, oficjalną w Szczecinie i dwie nielegalne, w Darłowie i Koszalinie. Szacuje się, że tylko w ciągu dwóch lat, 1621–1622, wybito w kilkudziesięciu odmianach ponad osiem milionów sztuk tych kredytowych nominałów. Monety pozbawione są sygnatur i podział ich pomiędzy mennice nie jest do końca pewny. W Darłowie produkcja podwójnych szelągów ruszyła w 1620 roku i trwała dwa lub trzy lata, w zależności od przyjętych wyróżników dla tej mennicy. Podstawowym wyznacznikiem mennicy darłowskiej jest rozeta w otoku i brak skrótu DG (Dei Gratia – z Bożej łaski) w tytulaturze. Warto dodać, że darłowskie monety z lat 1620–1621 są rzadsze od pozostałych i dobrze wykonane. W szczytowym momencie inflacji, w 1622 roku, nie uniknęły one również dewaluacji i kontrasygnowania na terenie północno-zachodnich Niemiec.

Genowefa Horoszko

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin