Hel

• Sygnatury / Napisy / Znaki
  • 1. Sygnatura:
  • HEL | A. CHRZANOWSKI 934
  • ; Chrzanowski Antoni (1905–2000)
• Sposób nabyciazakup
• Odpowiedzialny działDział Sztuki Europejskiej 1800–1945
• WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Na pierwszym planie przy prawej bocznej krawędzi piony kilku żerdzi, na nich zawieszona sieć z kręgami włóki przy żerdziach, przeciągnięta przez szerokość obrazu. Na dalszym planie krajobraz widziany poprzez sieć. Płaszczyzna morza (horyzont na wys. 1/3 obrazu), niebo z obłokami i słońcem zniżającym się do horyzontu. Po lewej na brzegu sylwetka odwróconego tyłem mężczyzny zajętego pracą. Mężczyzna ma nagi tors, krótkie granatowe spodenki.

Antoni Chrzanowski studiował u Leona Wyczółkowskiego i Alfreda Terlikowskiego w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Dzięki pierwszemu poznał tajniki swojej ulubionej techniki akwarelowej, przykład dany przez drugiego zaowocował w twórczości Chrzanowskiego skupieniem się na gatunku martwej natury. W obszernym oeuvre artysty przeważają obrazy bukietów kwiatów w dekoracyjnych wazonach. Drugim biegunem zainteresowań twórczych był pejzaż, zwłaszcza widoki małych miast południowej Polski i weduty jej historycznej stolicy. Do motywów najczęściej powtarzanych przez Chrzanowskiego należały utrzymane w czystych, nasyconych barwach wizerunki Wawelu, w tym wnętrza katedry królewskiej, które uczyniły z artysty drugiego obok Stanisława Tondosa popularnego dokumentalistę zmieniającego się na przestrzeni stulecia Krakowa. Tym bardziej na uwagę zasługuje nietypowy obraz przechowywany w zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie, będący świadectwem pozaartystycznych pasji Chrzanowskiego. Niewielkich rozmiarów malowidło ukazuje scenę wyciągania sieci z morza. W promieniach zachodzącego słońca, zabarwiającego niebo liliowymi i złocistymi tonami oraz rzucającego na pierwszoplanowe wybrzeże cynobrowo-purpurową poświatę, rysuje się płaska sylweta męskiego półaktu. Dynamiczna poza bohatera o podkreślonej muskulaturze dowodzi anatomicznych zainteresowań autora, czynnie i z sukcesem uprawiającego lekkoatletykę oraz grę w piłkę nożną. Dzieła Chrzanowskiego znajdują się w kilku kolekcjach publicznych, między innymi Muzeum Narodowym w Krakowie i Muzeum Architektury we Wrocławiu. Efektem podróży artysty do Rzymu, Florencji, Wenecji i Neapolu w latach sześćdziesiątych XX wieku jest seria panneaux z widokami miast włoskich dla renesansowego zamku w Baranowie Sandomierskim.

Szymon Piotr Kubiak