• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Wilcke, Chrystian (czynny 1617-1633?) (mincmistrz); Bogusław XIV, książę pomorski (1580-1637) (emitent)

Talar z okazji pogrzebu księcia Ulryka

  • moneta okolicznościowa
Talar z okazji pogrzebu księcia Ulryka
942
223
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • napisy wielowierszowe
  • portrety władców
  • popiersia
  • monety pogrzebowe
  • monety książęce
  • pogrzeb Ulryka I (1622)
  • biskupstwo kamieńskie (Pomorze Zachodnie)
  • Ulryk I, książę darłowski i biskup kamieński (1589-1622) - ikonografia
  • Gryfici (ród)

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/N/15874
  • Autor/WytwórcaWilcke, Chrystian (czynny 1617-1633?) (mincmistrz); Bogusław XIV, książę pomorski (1580-1637) (emitent)
  • TytułTalar z okazji pogrzebu księcia Ulryka | Taler auf die Beisetzung des Bischofs Ulrich
  • NazwaTalar okolicznościowy
  • Miejsce powstaniaksięstwo szczecińskie, państwo historyczne (Pomorze Zachodnie); Koszalin (Europa; Polska; województwo zachodniopomorskie; powiat m. Koszalin; gmina Koszalin) (wybicie)
  • Czas powstania1622
  • Technikabicie
  • Materiałsrebro
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 2.3 mm (wysokość)
      • 42.5 mm (średnica)
      • 28.62 g (masa)
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Numizmatyki
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Na awersie

popiersie księcia w zbroi z wyłożonym na nią koronkowym kołnierzem w lewo.

W perełkowym otoku napis:

VLRICVS.D.G.POM.EPISCOP.CAMMIN.1.6+ZZ

Na rewersie w perełkowym otoku napis w 9 wierszach:

M+M/NUMMVS:IN/MEMORIAM:FV/NEBR:VLRICI:P./D:ET.EPIS:CA:NA/TI.1Z.AVG:AO: 1589:/ET.MORTVI:AO 1.6ZZ/:31:OCT:A.BOGIS/LAO:PO:DV:PVB/.LICATVS:.(pieniądz na pamiątkę pogrzebu Ulryka księcia Pomorza i biskupa kamieńskiego, urodzonego 12 sierpnia roku 1589 i zmarłego w roku 1622, 31 października, przekazany do publicznego użytku przez Bogusława księcia Pomorza).

Ulryk był najmłodszym synem księcia pomorskiego Bogusława XIII (1544–1606) i ostatnią nadzieją na utrzymanie dynastii Gryfitów. W 1618 roku objął przyrzeczone mu biskupstwo kamieńskie, jako schedę po Franciszku I. Przejął również nielegalną mennicę w Koszalinie, gdzie bił na ogromną skalę niskowartościowe szelągi podwójne. W Księstwie Pomorskim, zgodnie z prawem Rzeszy, mogła działać tylko mennica w Szczecinie. W całym nielegalnym mennictwie Ulryka jedynym pozytywnym akcentem była krótka emisja pełnowartościowego 1/16 talara w 1622 roku, który wraz z nowymi szelągami, półszelągami, ćwierćszelągami i witenami miał stabilizować kurs pieniądza. Niespodziewana śmierć trzydziestotrzyletniego księcia w 1622 roku przerwała działalność koszalińskiej mennicy. Wybito tam jeszcze serię monet upamiętniających zmarłego Ulryka, po czym mennicę na kilka lat zamknięto. Na niższych nominałach (częściach talarów) monet okolicznościowych pojawiła się interesująca kompozycja – profilowe popiersie księcia i odłamana przez burzę gałąź. Na talarach i bitych tym samym stemplem jego wielokrotnościach umieszczono uniwersalny schemat ikonograficzny, który był swoistą klepsydrą z popiersiem księcia w lewym profilu. Takie ujęcie, choć stosowane na monetach bardzo rzadko, pojawiło się już w pomorskiej numizmatyce na monetach jego stryjów, Ernesta Ludwika i Jana Fryderyka. Wielowierszowy napis na rewersie informuje o przyczynie wybicia, datach urodzenia, śmierci i zleceniodawcy monety. Warto zaznaczyć, że na talarach widniał jedyny portret Ulryka, jaki ukazał się na monetach.

Genowefa Horoszko

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin