• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
nieznany (kowal) - Dogonowie

Naszyjnik

  • naszyjnik, biżuteria, ozdoba ciała
Naszyjnik
782
137
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • odlewnictwo
  • kowale
  • kowalstwo
  • ozdoby kobiece
  • biżuteria dogońska

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/AF/2185
  • Autor/Wytwórcanieznany (kowal) - Dogonowie
  • NazwaNaszyjnik
  • Miejsce powstaniaMopti, region (Republika Mali)
  • Czas powstaniamiędzy 1920 - 1930
  • Technikacyzelowane, grawerowane, odlewane metodą wosku traconego, nanizane
  • Materiałszklane paciorki; brąz; materiał przetworzony > sznurek > sznurek roślinny > sznurek bawełniany
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 31.5 cm (wysokość)
  • Miejsce zebrania w terenieRepublika Mali; region Mopti; okręg Bandiagara; wioska Koundou
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Kultur Pozaeuropejskich
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Zamknięty, kobaltowy naszyjnik. Zamknięcie w formie związanego na supeł sznurka. Na gruby bawełniany skręcony z 26 nitek beżowy sznurek nanizano 105 szklanych, kobaltowych paciorków oraz wykonany z brązu wisiorek w kształcie wydłużonego stożka przypominającego dzwon. Wisiorek ozdobiono wzorami geometrycznymi. W jego dolnej części półkolami przypominającymi wachlarze, a w jego górnej części motywem zbliżonym do spirali. Wisiorek zakończono okrągłym, dość sporym otworem, przez który przeciągnięto bawełniany sznurek.

Wśród Dogonów naszyjniki noszą kobiety i mężczyźni. Prezentowany okaz jest przykładem rzadkiego naszyjnika kobiecego, starego typu, który Dogonowie nazywają Arandugo. Jego paciorki wykonano z bardzo kruchego szkła, którego nie wytwarzają. Według badaczy, którzy wzięli udział w Studenckiej Ekspedycji Etnograficznej „Afryka 76–77”, dzięki której naszyjnik znalazł się w zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie, wisiorek mógł być wytworem miejscowym, wykonanym przez dogońskiego kowala, natomiast szkło mogło być pochodzenia europejskiego.

Wisiorek w kształcie podłużnego dzwonu został odlany z brązu metodą na wosk tracony. Jest to metoda odlewnicza polegająca na wykonaniu woskowego prototypu wyrobu, który oblepia się gliną i wypala w piecu. Do pustej formy, którą umieszcza się w glinianej miseczce wprowadza się metal. Wszystko wkłada się po raz kolejny do pieca. Po całkowitym rozpuszczeniu brązu i odpowiednim nagrzaniu formy kowal bierze ją w szczypce i odwraca, aby płynny metal dokładnie wypełnił miejsce wytopionego wosku. Po ostygnięciu glina jest rozbijana, a gotowy produkt czyszczony pilnikiem.

Katarzyna Findlik-Gawron

magazyn