RW

• Sygnatury / Napisy / Znaki
  • 1. Napis:
  • Joanna Borkowska | RW, 2020, oil and | pearl pigment on canvas | 30x30 cm
• Sposób nabyciazakup
• Odpowiedzialny działMuzeum Sztuki Współczesnej
• WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Kwadratowy obraz na płótnie. Na ciemnym, prawie czarnym, szmaragdowografitowym tle malutkie połyskujące na złoto kropki. Na dole obrazu kumulacja głównie kropek złoto-żółtych, ale też różowych i niebieskich, która rozrzedza się ku górze do połowy przedstawienia. Płótno jest naciągnięte na drewnianą ramę o szerokości 1 cm.

RW to obraz nawiązujący do nurtu abstrakcyjnego ekspresjonizmu. Oglądany z daleka wydaje się monochromatyczny. Dopiero z bliska, po uważnym przyjrzeniu, najlepiej w skupieniu i odpowiednim oświetleniu, można dostrzec jego subtelną strukturę, kolorystyczne niuanse i migotanie misternie namalowanych punktów na powierzchni płótna.

Dobre dzieło sztuki zawiera silny psychologiczny komponent, który emanuje z niego, kiedy artysta przenosi na nie część siebie, swoją wewnętrzną energię. Dla uważnego odbiorcy wyczuwalna jest spójność pomiędzy emocjami twórcy, jego duchowością, wyznawanymi ideami, a jego dziełem. Cała dotychczasowa twórczość Joanny Borkowskiej (1972– ) posiada tę cechę – jej obrazy powstają z wielkiej ambicji i silnej wiary w to, co tworzy.

W twórczości Borkowskiej widoczne jest nawiązanie do refleksji artystycznej Yves'a Klein'a (1928–1962). Artysta ten podkreślał, że ludzka wrażliwość, która definiuje daną osobowość i generalnie warunkuje działalność twórczą, jest częścią mistycznej energii swobodnie poruszającej się w przestrzeni. Klein wierzył w magiczną zdolność artysty do wychwytywania tych kosmicznych cząsteczek w farbie i tworzenia estetycznych doznań z pustki, nieskończonej przestrzeni nicości, którą był zafascynowany. Borkowska na swój sposób podziela tę fascynację i wykorzystuje ją twórczo. Jak to opisała w artykule pod znaczącym tytułem The Art of Nothing (Sztuka niczego), maluje tylko wtedy, kiedy znajdzie odpowiednią energię, mentalny i emocjonalny stan pozwalający jej na podróż, psychiczną i fizyczną, jaką jest za każdym razem tworzenie nowego obrazu. Stwierdza przy tym: „strefa nicości jest świętą przestrzenią, pewnego rodzaju przed-kreacyjnym stanem, który jest kluczowy dla mojej pracy.”  (For me, the zone of nothingness is a sacred space, a kind of pre-creative state that is essential to my work.)

Joanna Borkowska jest doktorem politologii i studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, Uniwersytecie Oksfordzkim oraz Uniwersytecie Paul Valery w Montpellier, przez sześć lat wykładała na macierzystej uczelni, od 2007 zajmuje się tyko twórczością artystyczną. Pracuje w Warszawie i Nowym Jorku.

Marlena Chybowska-Butler