• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Bogusław XIV, książę pomorski (1580-1637) - mennica Szczecin (około 1176-1754)

ćwierćtalar na pamiątkę śmierci księcia Franciszka I

  • ćwierćtalar (ort)
ćwierćtalar na pamiątkę śmierci księcia Franciszka I
  • ćwierćtalar na pamiątkę śmierci księcia Franciszka I
344
54
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • kompozycje symboliczne
  • czaszki
  • monety pogrzebowe
  • śmierć Franciszka I szczecińskiego (1620)
  • berło
  • symbole > kosa (symbol)

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/N/15873
  • Autor/WytwórcaBogusław XIV, książę pomorski (1580-1637) - mennica Szczecin (około 1176-1754)
  • Nazwaćwierćtalar na pamiątkę śmierci księcia Franciszka I
  • Miejsce powstaniaksięstwo szczecińskie, państwo historyczne (Pomorze Zachodnie); Szczecin (województwo zachodniopomorskie)
  • Czas powstania1620
  • Technikabicie
  • Materiałsrebro
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 30.7 mm (średnica)
      • 7.17 g (masa)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • PACIFI | CVM RAPV | IT VERVM | NON DEFI | CIT AL | TER
    • 2. Napis:
    • FRANCISCVS· I·D·G·DVX·STETIN·P
  • Kolekcjamonety pomorskie
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Numizmatyki
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Moneta srebrna z napisem strefowym i symbolami śmierci. Na awersie w polu napis PACIFI | CVM RAPV | IT VERVM | NON DEFI | CIT AL | TER. (Porwał jednego dawcę pokoju, ale nie zabrakło drugiego). W otoku tytulatura FRANCISCVS· I·D·G·DVX·STETIN·P (Franciszek I z łaski Bożej książę szczecińsko-pomorski). Na rewersie w wieńcu przedzielonym czterema rozetami czaszka, poniżej skrzyżowane berło z kosą.


Monety okolicznościowe pojawiły się na Pomorzu Zachodnim w 1. połowie XVII wieku. Najczęściej powstawały na pamiątkę śmierci książąt i członków ich rodziny. Na ogół nie były przeznaczone do zwykłego obiegu tylko rozdawane ku czci poprzedników, co służyło podnoszeniu prestiżu władcy i państwa. Zazwyczaj w takich okolicznościach nie było dużo czasu na oryginalną symbolikę, dlatego powtarzają się na nich pewne schematy ikonograficzne i motywy. Najczęściej popiersie zmarłego i wielowierszowa legenda, niczym klepsydra informująca o przyczynie wybicia, datach urodzin i śmierci oraz fundatorze emisji.

Prezentowana moneta w swojej treści odwołuje się do śmierci i pogrzebu księcia Franciszka w 1620 r. W mennicy szczecińskiej jego następca, młodszy brat Bogusław XIV zlecił wybić talary, ich części i wielokrotności upamiętniające to wydarzenie. Na wysokich nominałach powtarzał się tradycyjny schemat – popiersie księcia i napis strefowy, zaś na ćwierćtalarch pojawiła się nowa kompozycja i czytelne symbole oraz atrybuty śmierci – czaszka i kosa. Monety niższych nominałów rozdawano, czy wręcz rozrzucano pomiędzy zgromadzony na ulicach tłum, natomiast okazy stanowiące wielokrotność srebrnego talara czy złotego dukata wręczano ważnym osobistościom podczas uroczystości.

Moneta pochodzi z dziewiętnastowiecznego pomorskiego zbioru Karla Ludwiga Grabowa (1790–1859) i w 2013 r. została nabyta do zbiorów Muzeum Narodowego w Szczecinie.

Genowefa Horoszko

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin