Maska imina na

• Miejsce zebrania w terenieRepublika Mali; region: Mopti; okręg: Bandiagara; wioska: Sangha
• Sposób nabyciazakup
• Odpowiedzialny działDział Kultur Pozaeuropejskich
• WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Maska imina na używana w czasie Sigi – święta odbywającego się co 60 lat. W języku sigi-so nazywana jest Awa duno, co tłumaczy się jako „wielka Awa” lub „stara Awa”. Nazwa imina na pochodzi z języka dogo-so i oznacza „wielką maskę” lub „maskę imina”.

Maska przedstawia przodka, który zmarł z winy młodych mężczyzn, a następnie przeobraził się w węża. Wykonuje się ją w celu ochrony duszy pierwszego człowieka. Każda wioska, a w przypadku dużych wiosek, każda dzielnica przygotowują nową maskę przed świętem Sigi. Prace nadzoruje Olubaru – mężczyzna wtajemniczony w kult Awa. Wybiera do zadania kilku młodych mężczyzn należących do grupy inne puru. W odosobnieniu wykonują maskę i uczą się sekretnego języka sigi-so. Imina na powstaje z jednego długiego kawałka drewna – może mierzyć ponad dziesięć metrów. Do jej wytworzenia stosuje się tylko dwa gatunki drzewa, zwane w języku lokalnym ga i togodo. Drzewa te obdarzone są nyama – rodzajem duszy, a ich sok jest koloru czerwonego i przypomina krew. Ukończoną maskę umieszcza się obok ołtarza masek, z którego czerpie siłę w postaci nyama składanych ofiar. Choć imina na nie tańczy i nigdy nie jest nakładana na twarz, w dolnej części ma schematycznie wykonaną część twarzową, z wyraźnie zaznaczonymi oczami. W czasie święta Sigi ustawia się ją pionowo na głównym placu i dolna część twarzowa zakopywana jest w ziemię lub obkładana kamieniami. Maska zdobiona jest naprzemiennie ciemnymi i jasnymi trójkątami, które symbolizują wzory układające się na skórze węża. Po uroczystościach przenosi się ją w bezpieczne miejsce, najczęściej poziomą szczelinę skalną, w której przechowuje się też maski z poprzednich świąt Sigi.

Ewa Prądzyńska