• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Lam Władysław (1893–1984) (malarz)

Martwa natura

  • obraz
Martwa natura
615
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • kubizm (sztuka)
  • amarylis (roślina)
  • tkanina
  • wazony
  • patera
  • gruszki
  • owoce

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/SE-M/180
  • Autor/WytwórcaLam Władysław (1893–1984) (malarz)
  • NazwaMartwa natura
  • Miejsce powstaniaPoznań (województwo wielkopolskie)
  • Czas powstania1923
  • Technikatechnika olejna
  • Materiałdykta
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 54 cm (wysokość)
      • 70 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Sygnatura:
    • LAM
    • ; Lam Władysław (1893–1984)
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Europejskiej 1800–1945
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Lewe, dolne naroże do 3/4 szerokości obrazu wypełnia płaszczyzna stołu przykrytego od lewej sfałdowaną białą draperią. Przy krawędzi stołu, pośrodku kompozycji krągła misa o falistym obrzeżu wypełniona owocami (jabłka). Za misą wąska , wysoka doniczka z amarylisem, którego dwa pędy po lewej obejmują łukami lewą połowę obrazu, jeden pęd po prawej dotyka łukiem prawej, bocznej krawędzi. Obok doniczki, po lewej, pod łukiem liścia ceramiczny wazon z elipsoidalnym brzuścem barwnie dekorowanym wąską szyjką. Jednoplanowa kompozycja zamknięta ornamentowaną draperią w tle. Martwa natura ujęta z góry. Koloryt chłodny, z przewagą rozbielonych zieleni, akcentów fioletu i cynobru.

Urodzony w Hercegowinie Władysław Lam rozpoczął edukację artystyczną w gimnazjum realnym w Sarajewie, gdzie lekcje rysunku prowadził czeski malarz, fotograf, ludoznawca i publicysta Ferdinand Velc. Po przeniesieniu się rodziny do Tuzli, Lam trafił do szkoły, w której przedmiot ten wykładał bośniacki malarz-etnograf Savo Popović Ivanov. W latach 1912–1917, z przerwą wojenną, młody Polak kształcił się w krakowskiej akademii – najpierw u Teodora Axentowicza, później u Józefa Mehoffera. Od 1920 roku sam rozpoczął działalność pedagogiczną – w Łodzi, Modlinie, Wągrowcu i Poznaniu. To właśnie w stolicy Wielkopolski, gdzie zatrudnił się w Państwowym Seminarium Nauczycielskim i Prywatnym Gimnazjum im. Adama Mickiewicza, rozpoczął karierę artystyczną, przyłączając się w latach 1922–1925 do miejscowej grupy artystów plastyków „Świt” jako jej najmłodszy członek. Wystawiając wraz z kolegami prace podczas wiosennej ekspozycji 1923 roku w warszawskiej Zachęcie, został spośród nich najwyżej oceniony przez krytykę. Chwalono zwłaszcza jego martwe natury, w których dostrzegano wpływy Paula Cézanne’a oraz kubizmu, a także „solidną” konstrukcję rzadką we współczesnej sztuce polskiej. Obrazy Lama w istocie łączyły idee awangardy o analitycznym charakterze z tradycyjnymi koncepcjami formalnymi i tematami, a stopniowy wzrost pierwiastka klasycznego doprowadził ostatecznie do pożegnania się twórcy z poznańskim ugrupowaniem. Zanim to nastąpiło, powstało kilka efektownych, dekoracyjnych układów przedmiotów na stole – z butelką, owocami i modnym amarylisem lub kliwią w doniczce – o intensywnej „emaliowej” kolorystyce, zdeformowanej perspektywie, uproszczonych kształtach wyobrażonych obiektów oraz zrównoważonej i skoncentrowanej kompozycji.

Szymon Piotr Kubiak

magazyn