- Czcionka:
- Kontrast:
Panorama miasta widziana przed trójkątnymi murami obronnymi. Za murami widoczne różnej wielkości domy mieszkalne z kolorowymi dachami. Za nimi widoczna z oddali rzeka z pływającymi po niej statkami oraz jednostkami przycumowanymi przy nabrzeżu. Za rzeką widoczne właściwe miasto z budynkami użyteczności publicznej, jak kościoły, zamek itp. Po lewej stronie widoczne 3 drewniane wiatraki. Przed murami obronnymi drewniany mostek oraz wąska, kręta dróżka prowadząca do miasta. Na dróżce rozchodzącej się po lewej stronie grafiki widoczni pojedynczy przechodnie oraz trzej jeźdźcy ubrani w stroje cywilne zgodnie z modą 1. połowy XVIII wieku - czerwone i niebieskie płaszcze oraz czarne trójgraniaste kapelusze. Naniesiono jednak uaktualniające korekty - najbardziej czytelną zmianą jest barokowa wieża kościoła Mariackiego wzniesiona w 1732 r. oraz istotne poprawki w obrębie układu fortyfikacji. U dołu grafiki umieszczono efektowną barokową oprawę kartusza z herbem Szczecina na I planie z alegorią handlu i sztuki wojennej. Po prawej stronie widoczna drewniana łódka z czterema wiosłującymi mężczyznami, ubranymi w płaszcze koloru czerwonego, niebieskiego i żółtego oraz czarne trójgraniaste kapelusze. Przy łódce widoczne spienione fale morskie. Przy wybranych obiektach umieszczono podpisy czarnym tuszem oraz numerki. Poniżej rysunku umieszczona legenda z wypisanymi (odbitymi) tuszem nazwami najważniejszych budowli, rzek itp przedstawionymi na mapie. Po prawej stronie legenda napisana w j. niemieckim, po lewej stronie w j. łacińskim. Pod legendą wymienione nazwiska twórców i wydawcy. Cały rysunek wraz z legendą obwiedziony bordiurą w kształcie geometrycznego wzoru, nawiązującego do zdobień antycznych.
Panoramy Szczecina tworzone po 1720 roku miały charakter propagandowy i ukazywały nowe fortyfikacje miejskie zmieniające widok miasta w sposób fałszujący rzeczywistość. Skłonność do upraszczania wedut była typowa dla okresu baroku. Tendencje te uwidoczniły się w rysunkach Friedricha Bernharda Wernera (1690–1776), śląskiego sztycharza, pracującego dla wydawnictw norymberskich i augsburskich. Wykonał dla nich w sumie kilkaset rysunków miast stanowiących podstawę sporządzenia miedziorytów. Dla wydawnictwa Martina Engelbrechta z Augsburga rysował panoramy Szczecina, które pomimo błędów i zafałszowania prawdziwego kształtu pruskich umocnień były pierwszymi pracami rejestrującymi zmiany urbanistyczne po 1720 roku. Na ich podstawie powstało wiele rycin, publikowanych w wydawnictwach popularyzujących Szczecin. Prace Wernera są cennym źródłem ukazującym budowle już nieistniejące. Rysunek z lat trzydziestych XVIII wieku, aktualizujący panoramę Szczecina o barokowy hełm wieży kościoła Mariackiego oraz eksponujący południowe fortyfikacje, stał się wzorem dla miedziorytu augsburskiego sztycharza Johanna Georga Ringlina (1691–1761) z około 1735 roku. Stanowił on jeden z 94 widoków miasta w opublikowanym także przez Engelbrechta dziele Ansichten von Städten Europas und Alexandrien. Panorama Ringlina ukazała się w dwóch wydaniach. Drugie, którego odbitka znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie, zdobiła alegoryczna bordiura złożona z trofeów wojennych i atrybutów handlu okalających herb Szczecina. Dekoracja miała symbolizować dokonania króla Prus Fryderyka Wilhelma I na rzecz gospodarczego i militarnego wzmocnienia miasta. Mimo, iż Ringlin wzorował się na rysunku Wernera, wprowadził zmiany akcentujące Szczecin jako twierdzę i zaznaczył obecność portu. Ta kompozycja również stała się wzorem dla późniejszych rycin.
Małgorzata Peszko
