• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
wykonawca indywidualny - pyrzyczanie

Rękawiczka - mitenka

  • strój ludowy
Rękawiczka - mitenka
661
132
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • dziewiarstwo
  • tulipan
  • haft
  • pyrzycka kultura ludowa
  • strój ludowy

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/E/760
  • Autor/Wytwórcawykonawca indywidualny - pyrzyczanie
  • NazwaRękawiczka - mitenka
  • Miejsce powstaniapow. pyrzycki, woj. zachodniopomorskie
  • Czas powstania2. połowa XIX wieku
  • Technikawyrób dziewiarski domowy
  • Materiałhaft płaski kładziony; włóczka; len; wełna
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 21.5 cm (wysokość)
      • 9 cm (szerokość)
  • Miejsce zebrania w terenienieznane
  • Sposób nabyciazbiory Landesmuseum Stettin
  • Odpowiedzialny działDział Etnografii Pomorza
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Bezpalcowa tzw. mitenka. Wykonana z zielonej wełny z zastosowaniem czterech ściegów dziewiarskich. Przy przegubie dłoni i przy palcach wykończona w wyraźne ząbki. Grzbiet dłoni zdobiony prostokątną aplikacja z zielonego płótna lnianego, z kompozycją wykonana haftem płaskim kładzionym. Centralnie umieszczono sześciopłatkowy czerwony kwiat z niebieskim środkiem. Wokół niego naprzemiennie wyhaftowano czerwono - żółte kwiaty: okrągłe margerytki i podłużne tulipany osadzone na niewielkich łodyżkach. Przestrzeń pomiędzy nimi wypełniona jest drobnymi, niebieskimi kwiatkami.

Rękawiczka bezpalcowa, tzw. mitenka, to element pyrzyckiego stroju ludowego. Jest to zarazem część garderoby, której w stosunkowo skromnym zasobie opracowań związanych ze strojem pyrzyckim nie poświęca się w zasadzie uwagi. Zauważamy ją na ikonografii z 2. połowy XIX i początków XX wieku, która pokazuje pyrzyczanki przede wszystkim z odkrytymi dłońmi lub ze schowanymi w futrzanej mufce, będącej elementem stroju już w 1. połowie XIX wieku. Nie wiemy więc, czy w mufce kryją się także rękawiczki. Na nielicznych ilustracjach i zdjęciach z okresu późniejszego widać zielone mitenki, takie jak rękawiczka ze zbiorów muzeum szczecińskiego.

Nasz cenny egzemplarz wykonano z cienkiej wełny z zastosowaniem czterech odrębnych ściegów dziewiarskich. Przy przegubie dłoni i przy każdym palcu wykończona jest w wyraźne ząbki. Jej niewielki rozmiar wskazuje, że mieściła się w niej dłoń szczupła, dziewczęca, nienawykła jeszcze do ciężkiej pracy wiejskiej gospodyni.

Grzbiet rękawiczki jest zdobiony wykonaną z kwadratowego kawałka płótna aplikacją, na której haftem płaskim kładzionym umieszczono kompozycję kwiatową. Subtelna i delikatna mieści wszystko to, o czym marzy młoda dziewczyna: tulipany – symbol bogactwa, róże – symbol kobiecości i płodności oraz niezapominajki, będące w tradycji ludowej znakiem pamięci i wierności.

Iwona Karwowska

magazyn