• Czcionka:
  • Kontrast:
następny obiekt
grupa płońska

Sztylet typu Odra-Łaba

  • grot włóczni
Sztylet typu Odra-Łaba
643
120
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • uzbrojenie, periodyzacje dziejów > epoka brązu > wczesna epoka brązu, surowce importowane, Północne Przedgórze Alp, region geograficzny (Europa), Średniogórze Niemieckie, region geograficzny (Europa), bagna, znaleziska przypadkowe, Pommersches Landesmuseum in Stettin (1927-1945) > Pommersches Landesmuseum in Stettin (1927-1945) - kolekcja

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/14102
  • Autor/Wytwórcagrupa płońska
  • NazwaSztylet typu Odra-Łaba
  • Miejsce powstaniaPomorze Zachodnie, kraina historyczna (Europa)
  • Czas powstaniaokoło -1700 - -1600
  • Technikaodlewanie
  • Materiałbrąz antymonowy
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 24 cm (wysokość)
      • 8 cm (szerokość)
      • 2.8 cm (głębokość)
      • 229 g (masa)
  • Kolekcjaepoka brązu i wczesna epoka żelaza
  • Miejsce zebrania w terenieStargard (województwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Okazały sztylet z brązu charakteryzuje szerokie trójkątne ostrze zespolone przy pomocy pięciu nitów z masywną rękojeścią. Powierzchnia ostrza zdobiona jest motywem trójkąta.

Prezentowany sztylet znaleziono w bagnie. Do zbiorów muzealnych trafił najwcześniej pod koniec lat dwudziestych XX wieku, o czym świadczy zachowana na nim dawna sygnatura. Jak wykazały badania rentgenowskie, ten efektowny sztylet złożony jest z pustej w środku rękojeści zespolonej przy pomocy pięciu nitów z szeroką, trójkątną głownią. Pierwotnie była ona z dużym prawdopodobieństwem o kilka centymetrów dłuższa, i tym samym smuklejsza. Przez długi czas sądzono, że broń ta została odlana z miedzi. Niedawne specjalistyczne badania fizyko-chemiczne wykazały jednakże, że wykonano ją z brązu antymonowego, czyli stopu miedzi z antymonem. Co ciekawe, analizy ujawniły także duże ilości niklu w tym stopie, charakteryzujące północnoalpejskie i południowoniemieckie złoża miedzi. Wykonanie sztyletu przypisuje się jednak odlewcom z miejscowych pomorskich warsztatów. Ostrze ze Stargardu, datowane na podstawie analogii na młodszy odcinek I okresu epoki brązu (lata ok. 1700–1600 BC) zaliczane jest do lokalnej, tzw. nadłabsko-odrzańskiej odmiany sztyletów wywodzących się z południa Europy, z kręgu kultury unietyckiej. Po kilkanaście takich egzemplarzy odnotowano na terenie Niemiec i zachodniej Polski. Sztylet ze Stargardu jest jedynym z trzech pomorskich znalezisk tego typu, który zachował się w szczecińskich zbiorach muzealnych do chwili obecnej.

Dorota Kozłowska

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin