łopatka do ryb

• Sygnatury / Napisy / Znaki
  • 1. Punca:
  • znak probierczy:
  • 12
  • ; Friedrich Carl Albert (1796 - 1875)
  • 2. Sygnatura, punca:
  • punca złotnika:
  • Fredrich
  • ; Friedrich Carl Albert (1796 - 1875)
• Sposób nabyciazakup
• Odpowiedzialny działMuzeum Historii Szczecina
• WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Łopatka - nóż do ryb o kształcie zbliżonym do tasaka (jedna strona obła, druga wycięta w kształcie nierównobocznego trójkąta) z centralnie umieszczonym trzonkiem. Wzdłuż brzegu powyżej ornamentu zdobiącego uchwyt trzonka pas ażurowego i grawerowanego ornamentu w formie listków, od wewnetrznej strony wzbogaconego rzędem drobnych, potrójnych, wypukłych listków. Pośrodku na delikatnie fakturowanym tle repusowana kompozycja złożona z akcesoriów i narzędzi ogrodniczych (grabie, konewka, łopata, kapelusz z kokardą) ułożonych wśród roślin (kłosy zbóż, gałązki winnej latorośli, gałązki z liśćmi i kwiatami) w wydłużony bukiet wstawiony do umieszczonego poniżej koszyka z kwiatami. Pod nim bukiet o wąskich, wydłużonych kwiatach z trzema symetrycznie rozłożonymi kwiatami. W dolnej części łopatki o ostro wyciętych narożnikach bogata, silnie grawerowana i repusowana dekoracja tworząca wypukły, owalny zwój liści, kwiatów i owoców, których skraj wtopiony jest w trzonek uchwytu. Dolna część uchwytu dolutowana rączka z półwałkowym cięciem w górnej części, głęboko trybowanym profilem po bokach i sercowym zakończeniem wewnętrznego profilowania od dołu.

W pierwszej połowie XIX stulecia w złotnictwie europejskim zaczęły następować przeobrażenia związane z mechanizacją produkcji. Możliwość stosunkowo niedrogiego wytwarzania srebrnych przedmiotów z cienkiej, sztancowanej blachy wpłynęło na rozpowszechnienie wyrobów ze srebra wśród szerokich kręgów mieszczaństwa. Produkowano przede wszystkim serwisy do kawy i herbaty, naczynia do przypraw, sztućce oraz różnego typu patery i koszyki na ciastka lub owoce. Tego rodzaju wyroby cieszyły się ogromną popularnością także wśród mieszkańców Szczecina. Wielu z nich zaopatrywało się u miejscowego złotnika i jubilera Carla Alberta Friedricha (1796–1875), który odziedziczył wytwórnię sreber po swoim ojcu. Prawa obywatelskie otrzymał w 1820 roku, a w latach 1837–-1864 pełnił funkcję rajcy miejskiego. W wielu szczecińskich domach można było spotkać wytwarzane przez niego elementy zastawy stołowej, wśród których znajdowała się szczególnie wówczas popularna łopatka – nóż do krojenia ryb, z charakterystycznym, asymetrycznym wykrojem i ażurowymi wycięciami, służącymi do odsączania nadmiaru płynów. Carl Albert Friedrich był również autorem wielu prac, które wykonywał na potrzeby szczecińskich kościołów.

Anna Lew-Machniak