łyżeczka deserowa

• Sygnatury / Napisy / Znaki
  • 1. Punca:
  • niewyraźna niezidentyfikowana punca:
  • WEILANDT
  • 2. Znak:
  • niezidentyfikowany znak przypominający ukośną kratkę:
  • K
  • 3. Punca:
  • napis majuskułą o kroju prostym:
  • 800
  • 4. Znak:
  • wielka litera czcionką szeryfową, o dolnej nóżce nie wybitej do końca:
  • 5. Napis:
  • cyfry jednakowej wielkości, przyklejone do siebie brzegami:
  • 6. Punca:
  • 7. Punca:
  • 8. Napis:
  • 9. Napis:
  • 10. Punca:
• Sposób nabyciazakup
• Odpowiedzialny działMuzeum Historii Szczecina
• WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Srebrna łyżeczka z płaskim trzonkiem rozszerzonym na jednym końcu i zaopatrzonym w płaską główkę na drugim, przy styku z zakończoną spiczaście miseczką. Na spodniej stronie w zwężonej partii trzonka wybite punce: pierwszy znak niezidentyfikowany, cyfra 800, duża litera K, czwarty znak niezidentyfikowany, napis majuskułą WEILANDT.

W 2. połowie XIX wieku istniała w Szczecinie spora grupa zamożnych mieszczan, którzy stylem życia pragnęli podkreślić swój status majątkowy. Także i w tym okresie oznaką prestiżu były między innymi wyroby jubilerskie, wykonane ze szlachetnych kruszców, w tym przedmioty użytkowe. Na przeciw tym potrzebom wychodzili szczecińscy złotnicy, którzy swe salony lokowali często przy Kohlmarkt, czyli nieistniejącym obecnie Targu Węglowym w rejonie ul. Grodzkiej, między dzisiejszą Mariacką i Farną.

Przy Kohlmarkt nr 6 swój sklep jubilerski posiadał Friedrich August Weilandt. Rodzinna firma Weilandtów działała w Szczecinie od wczesnych lat 70. XIX wieku, o czym świadczy reklama salonu w szczecińskiej księdze adresowej z 1872 roku, aż do II wojny światowej. Spośród wyrobów sklepu Weilandta do zbiorów Muzeum Narodowego w Szczecinie udało się nabyć komplet sześciu srebrnych łyżeczek deserowych z początku XX wieku w firmowym etui.

Oznaką pochodzenia, zamożności i statusu społecznego w XIX i na początku XX wieku była również znajomość savoir-vivre. Aby być akceptowanym w dobrym towarzystwie, należało nie tylko posiadać odpowiednią garderobę i prezencję. Niezbędne było także zachowanie odpowiednich form towarzyskich i konwenansów charakterystycznych dla danej warstwy społecznej a przede wszystkim znajomość zasad zachowania przy stole. Do podstaw należała wiedza, który rodzaj łyżki czy widelca stosuje się do poszczególnych potraw lub deserów i w którym miejscu względem talerza owe sztućce są rozlokowane. Łyżeczki deserowe, dłuższe od tych do herbaty a krótsze od stołowych, umieszczano wraz z widelczykiem deserowym nad dużym talerzem równolegle do krawędzi stołu. Na szczecińskich stołach mogły służyć do spożywania nie tylko strudli, szarlotek i tortów, ale też zimnych legumin, kremów jajecznych, lodów oraz bardzo popularnych w Niemczech nawet współcześnie owocowych kompotów.

Małgorzata Peszko