Plan Szczecina z fortyfikacjami i umocnieniami

• Sygnatury / Napisy / Znaki
  • 1. Napis:
  • tekst w 3 wierszach, czarną czcionką, kursywą, wyraz "AUGSPURG" dużymi literami, bez kursywy:
  • AUGSPURG Gabriel Bodenehr. fec: / et Excudit Cum Gratia et Privilegio / Sac : Caes : May :
  • 2. Napis:
  • liczba 165 oznacza numer strony w tomie dzieła, z którego pochodzi arkusz: "Force d'Europe, oder Die Merckwürdigst- und Fürnehmste, meistentheils auch Ihrer Fortification wegen Berühnteste Staette, Vestungen, Seehaefen, Paesse, Camps de Bataille, in Europa, Welche Ihren Königreichen ...", Augsburg 1720-1740:
  • 165
  • 3. Napis:
  • tekst w j. niemieckim, jedna kolumna po lewej, dwie kolumny po prawej:
  • Prawy margines arkusza:Nechst der fürtrefflichenFortification ist auch zu merken Das Kӧnigl:Zeug und Müntz Hausdie Bibliotech des Kӧ=niglichen Gymnasy.Das berühmte 
  • 4. Napis:
  • czarny druk, kursywa:
  • Fürst(...).Paedegogium nuhmeroGymnasium Caroli=num &
• Sposób nabyciazakup
• Odpowiedzialny działMuzeum Historii Szczecina
• WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Wydłużona, pozioma kompozycja obejmująca plan Szczecina w ramce oraz opis miasta umieszczony w 2 kolumnach po prawej i 1 po lewej stronie. Plan miasta z Łasztownią, z fortyfikacjami szwedzkimi i umocnieniami ziemnymi wokół części oznaczonej jako Stoerfang na południe od miasta. W obrębie wałów naniesiony przebieg murów miejskich, układ bloków zabudowy oraz najważniejsze obiekty wyeksponowane rysunkiem sylwety budynku. Główne drogi wylotowe z nazwą kierunku, rzeki prawobrzeża. Tło stanowi schematyczny rysunek pól ze wzgórzami oraz mokradeł po prawej stronie. Teksty zawierają informacje o położeniu miasta, rzekach i mostach (z ich wymiarami), kościołach, zamku i pedagogium oraz o historii od 1630 do 1720 r. W dolnej części prawej wewnętrznej kolumny legenda wyjaśniająca funkcje budynków i nazwy głównych placów od A do Q. W obrębie planu u góry  po prawej trójpolowa tarcza herbowa z głową gryfa zwróconą w prawą stronę. U dołu po lewej niewielka róża wiatrów, a w prawym dolnym rogu zwój z tekstem 3-wersowym u dołu: AUGSPURG Gabriel Bodenehr . fec: / et Excudit Cum Gratia et Privilegio / Sac : Caes : May :
Ponad ramką z prawej u góry liczba 165.

Widoki Szczecina z 1. połowy XVIII wieku były dalekie od wierności z rzeczywistą topografią. Dekoracyjnie zdobione i kolorowane miały wartość artystyczną, a ich twórcy byli równocześnie kartografami i rytownikami. W swych dziełach najczęściej wzorowali się na przedstawieniach miasta powstałych we wcześniejszym okresie, dokonując nieznacznych, aktualizujących zmian. Tego typu widoki zamieszczano jako ilustracje w coraz popularniejszych dziełach krajoznawczo-geograficznych i historycznych, dotyczących europejskich i światowych mocarstw, wykonywanych na zlecenie władców poszczególnych państw. Ich wydawcy przez wiele lat tworzyli kilkutomowe atlasy, ilustrowane widokami miast, uznanych za interesujące i warte umieszczenia w publikacji. Przykładem takiego wydawnictwa jest Force d'Europe, z lat 1720–1740, opisujące oraz ilustrujące najsłynniejsze miasta Europy, zwłaszcza ze względu na ich nowoczesne fortyfikacje, twierdze, porty morskie, przełęcze oraz obozy militarne. Znalazł się w nim miedzioryt z planem Szczecina powstały około 1725 roku, którego twórcą, jak również wydawcą publikacji, był Gabriel Bodenehr Starszy (1664–1758 lub 1673–1765). Ten niemiecki kartograf i rytownik pochodzący ze znanej augsburskiej rodziny wydawców i grawerów, tworzył przede wszystkim widoki miast w Prusach. Miedzioryt z planem Szczecina przedstawia miasto z fortyfikacjami szwedzkimi. Zawiera także kolumny z tekstem informującym o położeniu miasta, jego rzekach, mostach, kościołach, zamku i pedagogium książęcym oraz o historii stolicy Pomorza od 1630 do 1720 roku, a więc od schyłku panowania dynastii Gryfitów, poprzez okres władania Szwedów aż do przejęcia Szczecina przez Prusy. Ponadto, u dołu prawej strony znajduje się legenda wyjaśniająca funkcje zaznaczonych na planie budynków i nazwy głównych placów. Dekoracyjności nadaje umieszczona na arkuszu tarcza herbowa z głową gryfa i niewielka róża wiatrów.

Małgorzata Peszko