• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
nieznany (kowal)

Nożyce sprężynowe

  • narzędzie gospodarcze, nożyce
Nożyce sprężynowe
1822
361
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wczesne średniowiecze
  • grody
  • gospodarstwo domowe
  • higiena
  • rzemiosło
  • strzyżenie owiec

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/19626/3
  • Autor/Wytwórcanieznany (kowal)
  • NazwaNożyce sprężynowe
  • Czas powstania476 - 1250
  • Technikakucie, gięcie, skuwanie, wyklepanie, hartowanie
  • Materiałżelazo
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 17.6 cm (wysokość)
      • 3.2 cm (szerokość)
      • 48.9 g (masa)
  • Kolekcjaśredniowiecze
  • Miejsce zebrania w terenieKamień Pomorski (województwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciabadania terenowe
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Nożyce sprężynowe wykute z płaskownika żelaznego o taśmowatym, owalnym kabłąku z ramionami węższymi od kabłąka. Ostrza są trójkątne z ułamanymi końcami. Powierzchnia zabytku jest lekko uszkodzona na skutek korozji.

Nożyce kabłąkowe charakteryzują się bardzo szerokim zastosowaniem. Używano ich do higieny osobistej – ścinania włosów i obcinania zarostu, w gospodarstwie domowym, w pracowniach rzemieślniczych – do cięcia skóry lub tkanin. Były też narzędziem stosowanym do strzyżenia owiec. Najczęściej odkrywane przez archeologów nożyce sprężynowe (kabłąkowe) znane były Grekom już w IV wieku p.n.e. Wykuwano je z jednego kawałka żelaza odpowiednio profilowanego na kształt litery U. Zasada ich działania polegała na jednoczesnym ściskaniu obydwu ramion, które dzięki sprężystości tworzywa powracały do swojego pierwotnego położenia. Nożyce dźwigniowe natomiast, o bardziej skomplikowanej budowie, upowszechniły się dopiero w późnym średniowieczu. W przeciwieństwie do nożyc sprężynowych, egzemplarze dźwigniowe zbudowane są z dwóch kawałów żelaza połączonych ze sobą nitem i działają, jak wskazuje nazwa, na zasadzie dźwigni.

Grzegorz Durdyń

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin