Rysunek w układzie poziomym na karcie kremowego papieru w kształcie prostokąta z trzema złoconymi krawędziami świadczącymi, że pochodzi ze szkicownika. Scena figuralna rozgrywa się na tarasie monumentalnej budowli z kolumnowym portykiem. Przedstawia męczennika chrześcijańskiego, przypuszczalnie św. Hipolita, w przepasce biodrowej. Hipolit, widoczny pośrodku kompozycji na bliskim planie, stoi przed tronem władcy. Świętego otacza adorujący tłum. Za postacią świętego, po prawej, widoczne są dwa konie, którymi wg legendy był wleczony. Po prawej stronie przy brzegu kompozycji stoi rzymski żołnierz przedstawiony ahistorycznie, w zbroi płytowej, wsparty na włóczni. Rozmawia z towarzyszami. Po lewej stronie kompozycji, na postumencie przy kolumnie stoi mężczyzna, który trzyma przy nodze maczugę, a drugą rękę kładzie na głowie władcy. W tle zarys górskiego pejzażu.
Rysunek Giambattisty Tiepola jest jedyną wielofigurową kompozycją tego autora w zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie. Jego wartość i znaczenie wynika również z faktu, że jest to prawdopodobnie najwcześniejsza praca Giambattisty – seniora słynnej, osiemnastowiecznej weneckiej rodziny artystów. Tego zdania jest Georg Knox, badacz twórczości Tiepolów, który porównał ten szkic z innym rysunkiem Giambattisty przechowywanym w Innsbrucku, dawniej uważanym za najwcześniejszy.
Kompozycja przedstawia prawdopodobnie epizod z życia świętego Hipolita, chrześcijańskiego męczennika – moment przed jego śmiercią. Św. Hipolit Rzymski urodził się przed 170 rokiem prawdopodobnie w Azji Mniejszej, zmarł śmiercią męczeńską w 235 roku na Sardynii. Był uczniem innego męczennika, Ireneusza z Lyonu. Do Rzymu udał się za czasów papieża Wiktora I, tam otrzymał święcenia kapłańskie. Był teologiem, głosił cenione homilie, a także pisarzem, autorem dzieł poświęconych Kościołowi.
Scena rozgrywa się na tarasie monumentalnej budowli z kolumnowym portykiem, przed którym ustawiono tron rzymskiego namiestnika Sardynii. Św. Hipolit w przepasce biodrowej, otoczony przez tłum ludzi, stoi przed namiestnikiem wydającym rozkaz wykonania decyzji cesarza. Ciało męczennika ma ślady tortur za wiarę chrześcijańską, którą symbolizuje krucyfiks unoszony wysoko przez jedną z lamentujących kobiet. Giambattista umieścił na rysunku dwa konie, symbol męczeńskiej śmierci św. Hipolita. W pobliżu ukazał żołnierzy rzymskich, którzy mają zapewne wykonać egzekucję. Jeden z nich, wyciągający rękę w stronę męczennika i przemawiający do pozostałych wygląda na nawróconego, przekonującego kolegów do wiary chrześcijańskiej.
Rysunek został wykonany piórem i lawowany, czyli podmalowany, w tonach brunatnych oraz obramowany konturem rysowanym czarną kredką, na kremowym papierze ze znakiem wodnym – rogiem myśliwskim. Trzy złocone krawędzie karty wskazują, że pochodzi ona ze szkicownika.
Ewa Gwiazdowska