• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Strzemiński, Władysław (1893–1952) (malarz)

Kompozycja-studium

  • obraz
Kompozycja-studium
449
0
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • abstrakcja geometryczna (styl)
  • kompozycja abstrakcyjna
  • okno
  • malarstwo współczesne

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/SE-M/622
  • Autor/WytwórcaStrzemiński, Władysław (1893–1952) (malarz)
  • TytułKompozycja-studium
  • NazwaKompozycja abstrakcyjna
  • Miejsce powstaniaŁódź (województwo łódzkie)
  • Czas powstaniamiędzy 1945 - 1951
  • Technikatempera
  • Materiałpapier
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 26.5 cm (wysokość)
      • 23.5 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Sygnatura:
    • W. Strzem.
    • ; Strzemiński, Władysław (1893–1952)
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Europejskiej 1800–1945
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Układ przestrzenny rozmazany płaszczyznami koloru i konturami. Na pierwszym planie, na płaszczyźnie brązu dwie trapezowe płaszczyzny niebieskie nałożone na prostokąt bieli. Na tym linearna forma czernią czarnego stojącego prostokąta o podstawie rozszerzonej trójkątnym zarysem. Na drugim planie płaszczyzna jasnej zielenie przylegająca ukośną krawędzią z lewej do płaszczyzny karminowej obejmującej lewe naroże, pole pod górną krawędzią i naroże lewe. Na tle tej płaszczyzny łamana płaszczyzna ugru. Na niej, po lewej, kontur prostokąta, po prawej figura wpisana górą w prostokątny kontur. Prawy dolny narożnik, nie wypełniony kolorem przylega doń trójkątna płaszczyzna ciemnego brązu.

W szczecińskich zbiorach znajduje się obraz Kompozycja – studium Okno – szkic do obrazu autorstwa Strzemińskiego. To nie jedyne jego dzieło podejmujące tę tematykę. Przykładem jest Okno z 1948 roku z Galerii Starmach w Krakowie. Jak większość prac Strzemińskiego jest to wypowiedź artystycznie ściśle powiązana z jego przemyśleniami teoretycznymi. W studium okna widoczne są nawiązania do analizy pełnego widzenia empirycznego, która jest częścią rozważań z Teorii widzenia jego autorstwa (Kraków 1958). Artysta wyjaśnia, jakie znaczenie miała trójwymiarowa perspektywa zbieżna, na której podstawie były tworzone efekty przestrzenne od XV do 1. połowy XIX wieku. Zasady jej tworzenia związane były ściśle z prawami obliczeń matematycznych, zdawałoby się nieomylnych. Jednak Strzemiński zauważa, że bazowała ona na błędnej przesłance, jakby rzeczywistość, która znajduje się przed nami była przez nas ogarniana jednym spojrzeniem, a na końcu leży punkt zbiegu. Teoretyk zauważa, że tak nie jest – nasze oczy wędrują z przedmiotu na przedmiot. Dla potwierdzenia swej teorii tworzył liczne szkice pomieszczeń, które pokazują schematy układów obrazów (Hoocha, Vermeera itd.). Studium okna przedstawia podobne, co odnajdujemy na zarysach pomieszczeń w jego rozważaniach teoretycznych. W szczecińskim szkicu są one dodatkowo usytuowane na układach geometrycznych kształtów jednobarwnych – niebieskich, zielonego, beżowych, bordowego i kilku odcieni brązu. Można odczytywać je jako plamy konotujące pewne stałe formy krajobrazu, który mógłby pojawić się za oknem, a niebieski – to tyle odniesienie do tego, co za oknem, ile do samego okna (niebieska plama oderwana została od swojego konturu). Dzieło to stanowi próbę oddania rzeczywistości w zgodzie ze świadomością zasad teorii widzenia – studium okna staje się w ten sposób odpowiedzią, w jaki sposób można pokazać przedmiot przy założeniu, że spojrzenie jest ruchome.

Beata Małgorzata Wolska

magazyn