• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
GROTTGER Artur (1837–1867) (malarz)

Sonatina

  • obraz
Sonatina
743
152
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • malarstwo polskie
  • kapelusze
  • sonatina
  • skrzypce (instrument)

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/SE-M/549
  • Autor/WytwórcaGROTTGER Artur (1837–1867) (malarz)
  • TytułSonatina
  • NazwaScena rodzajowa
  • Miejsce powstanianieznane
  • Czas powstania1866
  • Technikagwasz, ołówek, sepia
  • Materiałpapier
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 27.5 cm (wysokość)
      • 21.5 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Pieczęć:
    • Ministerstwo Kultury i Sztuki
    • ; Ministerstwo Kultury i Sztuki
    • 2. Pieczęć:
    • MUZEUM POMORZA ZACHODNIEGO W SZCZECINIE | |Nr. Inw 190
    • ; Muzeum Pomorza Zachodniego Szczecin
    • 3. Nalepka/naklejka:
    • Artystyczna introligatornia - ramiarz | TADEUSZ ZARĘBSKI | Warszawa, ul. Marszałkowska 116 m 41, tel. | Pracownia ram, passe-partout | Naklejanie planów i map 
    • ; Tadeusz Zarębski Warszawa, ul. Marszałkowska 116/41
    • 4. Nalepka/naklejka:
    • ADOLPHE LEGOUPY | EDITEUR D'ESTAMPES| LECAPLAIN & VIDAL | ses Neveux , Successeurs | 5. Boulevard de la Madeleine, 5 | PARIS | Aquarelles | DESSINS & TABLEAUX
    • ; nieznany
    • 5. Sygnatura:
    • AG | Sonatina 2/1866
    • ; GROTTGER Artur (1837–1867)
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Europejskiej 1800–1945
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

W centrum kompozycji, na tle rozjaśnionej światłem ściany, postać siedzącego mężczyzny i stojącej przy nim, po prawej, dziewczynki. On zwrócony w 3/4, w prawo, gra na skrzypcach. Przed nimi, na ziemi, odwrócony do góry kapelusz, po lewej - węzełek z kijem. Przy prawej, bocznej krawędzi obrazu niski kamienny słupek z łańcuchem.

Artur Grottger został pamiętany głównie jako twórca patriotycznych cykli rysunkowych – później często reprodukowanych, które stały się częścią kanonu sztuki narodowej. Wśród takich prac można wymienić cykle Warszawa I z 1861 roku, Warszawa II z 1862 roku czy Polonia z 1863. Oddawały one nastroje przed wybuchem powstania styczniowego w 1863 roku. To na nich zostały odtworzone tragiczne wydarzenia i związane z nimi represje zaborcy. Stanowiły topos martyrologicznej ikonografii – często były wykorzystywane do tworzenia tożsamości narodowowyzwoleńczej. W 1866 roku Grottger rozpoczął prace nad cyklem Wojna, który miał być prezentowany na Paryskiej Wystawie Powszechnej w 1867 roku. Po przyjeździe do Paryża nawiązał kontakt z Jean-Louis Gérômem oraz polską emigracją skupioną wokół Hotelu Lambert. Z powodu gruźlicy nie mógł jednak kontynuować pracy. Postanowił wyjechać do Pau na południu Francji. W 1967 roku udał się do Amélie-les-Bains, gdzie zmarł. Sonatina (inne nazwy: Ślepy cygan grajek, Ślepy cygan z dzieckiem żebrzącym) z 1866 roku (nabyty do zbiorów muzeum w Szczecinie w 1948 roku) to jedna z prac ukazujących biedę mieszkańców Galicji. W roku powstania dzieła Grottger był w Śniatynce k. Drohobycza i innych okolicznych miejscowościach. Gwasz wchodził w skład Książki (Dużego Albumu), która dedykowana była Wandzie Monné, narzeczonej artysty. W centrum kompozycji znajduje się grupa postaci – żebrzący mężczyzna grający na skrzypcach i stojąca obok niego dziewczynka. Pokazani zostali na tle rozjaśnionej światłem ściany. Wszystko zostało ujęte w monochromatycznej kolorystyce sepii. Artysta dołożył wszelkich starań, żeby stworzyć przedstawienie, które wzbudzi współczucie – za jego wywołanie w szczególny sposób odpowiada zatroskany wzrok dziewczynki. Gra światła i dźwięków (wywołanych przez sposób przedstawienia grania na skrzypcach) potęguję siłę melancholijnego nastroju.

Beata Małgorzata Wolska

magazyn