• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Tomaszewski, Marian (1904–1968)

Migracja narodów

  • obraz
Migracja narodów
323
0
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wojny
  • repatrianci
  • uchodźcy
  • migracje
  • modernizm (sztuka)
  • sztuka prymitywna
  • prehistoria

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/SE-M/477
  • Autor/WytwórcaTomaszewski, Marian (1904–1968)
  • TytułMigracja narodów
  • NazwaScena rodzajowa
  • Miejsce powstaniaWarszawa (województwo mazowieckie)
  • Czas powstaniamiędzy 1965 - 1967
  • Technikatechnika olejna
  • Materiałpłótno
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • tm. 65-67
    • ; Tomaszewski, Marian (1904–1968)
    • 2. Sygnatura:
  • Sposób nabyciadarowizna
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Europejskiej 1800–1945
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Kompozycja w układzie pionowym utrzymana w szarobrązowej kolorystyce. Od górnej krawędzi do dolnej krawędzi zespół, jakby pochód, szarobrązowych kamiennych popiersi wypełnia środek obrazu. Tło jasnoszare.

Urodzony w Moskwie Marian Tomaszewski (1904–1968) rozpoczął naukę w rosyjskim gimnazjum, lecz po rewolucji październikowej przeniósł się z rodzicami do Polski. Matura w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Męskim im. Juliusza Słowackiego w Lublinie (1926) umożliwiła przyszłemu malarzowi zatrudnienie w oświacie, z którą związał niemal całe życie zawodowe. Po uzyskaniu dyplomu na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych uczył rysunku w stołecznych szkołach średnich.

W okresie okupacji hitlerowskiej wrócił do Lublina, gdzie otrzymał funkcję instruktora na kursach plastycznych Janiny Miłosiowej (1896–1983), a później w niemieckiej Szkole Malarsko-Rysunkowej. Równolegle do działalności pedagogicznej Tomaszewski brał udział w podziemnym życiu kulturalnym. Po wyzwoleniu miasta tworzył zręby instytucji z Tymczasowym Zarządem Związku Zawodowego Artystów Plastyków, którego został prezesem.

Doświadczenia lubelskie wpłynęły na powierzenie mu misji organizacji życia artystycznego w Szczecinie, gdzie dotarł we wrześniu 1945 r. W Wojewódzkim Wydziale Kultury i Sztuki pełnił funkcję referenta do spraw plastyki, w lokalnym oddziale ZZAP – wiceprezesa, zakładał Towarzystwo Krzewienia Kultury na Pomorzu Zachodnim i Wolne Studium Sztuk Plastycznych (od 1947 r. Szkoła Sztuk Plastycznych, a od 1948 – Państwowe Ognisko Kultury Plastycznej), którego został kierownikiem.

Wspomnienia wojenne i pionierskie zaangażowanie stały się głównym tematem jego dzieł i połączyły trwale ze środowiskiem szczecińskim mimo powrotu artysty do Warszawy w 1951 r. Zjawisko wymuszonych przemieszczeń – doświadczanych osobiście lub współprzeżywanych – otrzymało uniwersalny wymiar w kompozycji Migracja narodów (1965–1967). W stolicy Tomaszewski założył Państwowe Ognisko Kultury Plastycznej (1953), zachowując żywy kontakt ze sztuką dzieci, która obok malarstwa Pabla Picassa (1881–1973), Fernanda Légera (1881–1955) oraz tak zwanej rzeźby prymitywnej i prehistorycznej pozostała wiodącą inspiracją formalną.

Szymon Piotr Kubiak

magazyn