• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Jarocki Władysław (1879–1965) (malarz)

Rybacy przy sieciach

  • obraz
Rybacy przy sieciach
610
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • kotwica
  • kutry
  • plaża
  • sieci rybackie

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/SE-M/395
  • Autor/WytwórcaJarocki Władysław (1879–1965) (malarz)
  • TytułRybacy przy sieciach
  • NazwaScena rodzajowa
  • Miejsce powstaniaRozewie (Polska)
  • Czas powstania1921
  • Technikatechnika olejna
  • Materiałpłótno
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 140 cm (wysokość)
      • 139 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Sygnatura:
    • Wład Jarocki 1921
    • ; Jarocki Władysław (1879–1965)
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Europejskiej 1800–1945
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Obraz przedstawia rybaków zajętych pracą przy sieciach. Na pierwszym planie, po lewej, postać odwrócona tyłem, za nią rozwieszone wysoko na żerdziach sieci. Za sieciami, w głębi, zwrócony przodem mężczyzna. Po prawej łódź przecięta krawędzią obrazu, za nią schylony człowiek. Na dalszym planie morze, horyzont na 5/6 wysokości obrazu. Niebo zasnute chmurami. Koloryt: pejzaż jasny, srebrzyste morze, szare niebo, jasnożółtawa plaża. Ciemna plama ubioru stojącego na przodzie rybaka kontrastuje z całością, wiąże się kolorystycznie bliskim w tonacji wnętrzem łodzi.

Po uzyskaniu dyplomu architekta na Politechnice Lwowskiej Władysław Jarocki rozpoczął studia malarskie u Józefa Mehoffera i Leona Wyczółkowskiego w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (1902–1906). Znajomość z Fryderykiem Pautschem i Kazimierzem Sichulskim, pochodzącymi także z Kresów Południowo-Wschodnich, związały w oczach krytyki twórczość wszystkich trzech z zainteresowaniami ludoznawczymi. Przełomowy okazał się ich wspólny pobyt w Tatarowie nad Prutem (1904). Powstałe wówczas typy ludowe utrwaliły wizerunek piewców Pokucia i nieformalny przydomek przyjaciół – „Huculi”. Dla Jarockiego była to kontynuacja wcześniejszych pasji etnograficznych, pielęgnowanych ubocznie podczas studiów inżynierskich, kiedy wykonywał szkice z podróży do guberni charkowskiej, kurskiej, na Krym i Kaukaz. Po dwuletniej nauce w paryskiej Académie Julian (1906–1907) do motywów tych dołączyły nowe reminiscencje z Podhala. We wszystkich przypadkach chłopstwo malowane przez Jarockiego, utrwalane w studiach portretowych oraz w scenach rodzajowych przy pracy i świętowaniu, zastygało w hieratycznych pozach i monumentalnej formie. Artystę urzekała barwność strojów, atrybutów i obrzędów które pozwalały kreować dekoracyjne, lecz statyczne układy w duchu secesji – o wyraźnym, giętkim konturze oraz płaskiej plamie koloru w zagęszczonym ornamencie skontrastowanym z modelunkowo traktowanymi partiami karnacji. Powstanie II Rzeczpospolitej zwróciło uwagę na kolejną grupę etniczną – Kaszubów. Jarocki od 1921 roku zatrudniony w krakowskiej akademii rozpoczął letnie wypady nad Zatokę Pucką. Ich pokłosiem były szkice rysunkowe, grafiki, akwarele oraz mniej liczne obrazy olejne z Rozewia i Helu. Do tej ostatniej grupy należy kompozycja z rybakami, znana z wersji szczecińskiej i późniejszej o trzy lata krakowskiej. Wielka postać mężczyzny ukazanego tyłem na pierwszym planie kwadratowego płótna wprowadza widza w aurę plaży, na której rozstawiono drewniane pale z suszącymi się sieciami. Poprzez brunatne stroje postaci i ciemne dekoracyjnie skręcone linie plecionki prześwitują jasne pola ugrowego piasku, szmaragdowego morza i szarobłękitnego nieba.

Szymon Piotr Kubiak

magazyn