• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Geisler Alfred (1889–1944)

Topielec

  • obraz
Topielec
751
156
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • Bretania (Francja)
  • rybacy
  • sceny religijne
  • topielec
  • opłakiwanie
  • Chrystus

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/SE-M/379
  • Autor/WytwórcaGeisler Alfred (1889–1944)
  • TytułTopielec
  • NazwaScena alegoryczna
  • Miejsce powstaniaWarszawa (województwo mazowieckie)
  • Czas powstania1935
  • Technikatechnika olejna
  • Materiałpłótno
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 75 cm (wysokość)
      • 102 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Sygnatura:
    • Alfred Geisler W-wa 1935
    • ; Geisler Alfred (1889–1944)
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Europejskiej 1800–1945
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Na pierwszym planie grupa postaci: w centrum ujęta diagonalnie postać topielca podtrzymywana za ramiona przez dwóch rybaków stojących w łodzi. Za nogi ujmuje go stojący na nabrzeżu, odchylony do tyłu młodzieniec po prawej. Z lewej trzy postacie kobiet w długich niebieskich sukniach: dwie stojące, jedna klęcząca z rękoma wyciągniętymi do topielca. W tle przestrzeń morza z przewagą tonów zieleni, akcenty błękitu. Horyzont na wysokości 4/5 obrazu. Niebo zasnute poziomym układem obłoczków różowych, żółtawych i szarych.

Alfred Geisler w latach 1905/1906 uczęszczał do warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych. W kolejnym roku wyjechał do Paryża, gdzie od razu zaprezentował się jako zdolny pejzażysta i portrecista. Częstym motywem jego twórczości stały się kompozycje oparte na schematach przedstawieniowych renesansu i manieryzmu. Podczas ekspozycji Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w 1919 roku Geisler zaprezentował obraz Topielec. Rok później związał się Centralnym Instytutem Propagandy w Warszawie, dla którego wykonywał plakaty, afisze i transparenty. Na początku lat dwudziestych Geisler zamieszczał także rysunki satyryczne w czasopismach „Szczutek”, „Łazik” i „Ochotnik”. Karykatury te świadczyły o ekspresjonistycznych predylekcjach autora. Pracom malarskim Geislera przypisywano wpływy francuskie – zauważalne w palecie barwnej charakterystycznej dla „następców Cézanne’a”. W obrazie ze zbiorów szczecińskich artysta powrócił do uwiecznionego już w młodzieńczej fazie twórczości rodzajowego motywu. Układ postaci nasuwa jednak wyraźne skojarzenia z utrwalonym w sztuce chrześcijańskiej typem ikonograficznym opłakiwania Chrystusa. Kobiety w bretońskich czepcach to współczesne trzy Marie, mężczyźni w rybackich kapokach, podtrzymujący zielonkawe ciało nieboszczka w białym perizonium, odgrywają tu rolę świętych Jana, Nikodema i Józefa z Arymatei. Splot motywów religijnych oraz marynistycznych pozwala umieścić to płótno w tradycji nowoczesnego malarstwa francuskiego, zapoczątkowanej normandzkimi dziełami realisty Pierre’a-Marie Beyle’a i kulminującej w chrystologicznych obrazach z rybakami Georges’a Rouaulta z końca lat trzydziestych XX wieku. Zwłaszcza twórczość tego ostatniego zdawała się zainspirować Geislera do ekspresyjnego traktowania barwy i silnych uproszczeń formalnych, nadających przedstawieniu duży ładunek emocjonalny.

Szymon Piotr Kubiak

magazyn