• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Krcha Emil (1894–1972) (malarz)

Krajobraz huculski; Pejzaż huculski

  • obraz
Krajobraz huculski; Pejzaż huculski
610
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • modernizm (sztuka)
  • potok
  • strumień
  • góry
  • pejzaże górskie

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/SE-M/169
  • Autor/WytwórcaKrcha Emil (1894–1972) (malarz)
  • TytułKrajobraz huculski; Pejzaż huculski
  • NazwaPejzaż
  • Miejsce powstanianieznane
  • Czas powstaniaokoło 1930
  • Technikatechnika olejna
  • Materiałtektura
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 63 cm (wysokość)
      • 77 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Nalepka/naklejka:
    • ZRZESZENIE ARTYSTÓW PLASTYKÓW | "ZWORNIK" | "Krajobraz huculski" | ol. - cena 800 zł | Emil Krcha
    • ; Zrzeszenie Artystów Plastyków "ZWORNIK"
    • 2. Nalepka/naklejka:
    • Emil Krcha | "Krajobraz huculski"
    • ; nieznany
    • 3. Sygnatura:
    • Krcha
    • ; Krcha Emil (1894–1972)
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Europejskiej 1800–1945
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Obraz w formacie leżącego prostokąta. Kompozycja przedstawia rzekę wijącą się zakolami w głąb obrazu. Po lewej i prawej stronie brzegi porosłe drzewami i krzewami. Kompozycję zamyka wyniosłe pasmo wzgórz. Koloryt: woda w chłodnej przełamanej zieleni, brązy brzegów, szarości przełamane wzgórz.

Emil Krcha pochodził z wielokulturowej i wieloetnicznej podkarpackiej Galicji Wschodniej. W jego rodzinnym Kałuszu, należącym w okresie międzywojennym do województwa stanisławowskiego II Rzeczpospolitej, ponad 75% mieszkańców stanowiła ruskojęzyczna ludność greckokatolicka. Na południe od rejonu kałuskiego rozciągały się pograniczne tereny Huculszczyzny. „Odkryli” je na początku XIX wieku pisarze i regionaliści, jak Wincenty Pol, Józef Korzeniowski czy Eugeniusz Brocki, do których w drugiej połowie stulecia dołączyli malarze-realiści: Józef Simmler, Juliusz Kossak, a zwłaszcza osiadły na stałe w Delatynie nad Prutem Józef Jaroszyński. Największą sławę przyniosły Karpatom Wschodnim dzieła artystów przełomu XIX/XX wieku, Stanisława Dębickiego, Teodora Axentowicza oraz trójki absolwentów krakowskiej akademii zwanych Hucułami: Kazimierza Sichulskiego, Władysława Jarockiego i Fryderyka Pautscha. Ich popularność sięgała długo w dwudziestolecie międzywojenne, którego reprezentantem był Stanisław Vincenz – filozof, tłumacz, prozaik i eseista, autor tetralogii Na wysokiej połoninie (1936–1979). Zarówno działalność „Hucuła” Kamockiego, przez którego akademicką pracownię Krcha się przewinął w latach 1919–1925, jak i moda na ludową sztukę pokucką wpłynęły na zainteresowania malarza zamieszkałego w Krzemieńcu. Tam, jako czynny wystawienniczo członek krakowskiego Zrzeszenia Artystów Plastyków Zwornik, pracował w słynnym Liceum Krzemienieckim, przy którym w 1936 roku założył Rysunkowe Ognisko Wakacyjne. Swoich uczniów zapoznawał ze snycerką i ceramiką huculską, malarstwem na szkle, ikonami oraz malowanymi na płótnie ludowymi chorągwiami i obrazami religijnymi. Uproszczenia sztuki naiwnej, zwartość kompozycji, a także intensywna kolorystyka widoczne były także we własnej twórczości Krchy. Pejzaż huculski ze zbiorów szczecińskich powstał na bazie wypracowanej receptury: najważniejsze bryły o lapidarnej formie – skały w wodzie, drzewa, szczyty gór – rozmieszczono kulisowo niczym dekorację teatralną, wciągając oko widza w meandrujący nurt potoku.

Szymon Piotr Kubiak

magazyn