Miecz dwusieczny

• Kolekcjaśredniowiecze
• Miejsce zebrania w terenieGocław (województwo zachodniopomorskie)
• Sposób nabyciaprzekaz
• Odpowiedzialny działDział Archeologii
• WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Egzemplarz całkowicie zachowany, z korozyjnymi ubytkami. Głownia posiada szerokie zbrocze, widoczne nieomal na całej jej długości. Została wykonana w technice prętowej, metodą dziwerowania. Ślady zasosowania tej techniki widoczne są po obu stronach głowni, z jednej w postaci tzw. „jodełki”, a z drugiej strony jako tzw. „dziwer gwiaździsty”. Świadczy to o użyciu dwóch lub czterech elementów, z których każdy wykonany został z siedmiowarstwowych laminowanych prętów, następnie poddanych skręceniu i finalnie przepołowionych. Następnie dodano nakładki ostrzowe wykonano z warstwowanych taśm o różnym stopniu nawęglania. Rękojeść miecza ma krótki, masywny jelec, który w przekroju bocznym przypomina ośmiobok, oraz dwuczęściową głowicę. Trzpień do rękojeści ma kształt zbliżony do prostokąta i nieznacznie zwęża się ku głowicy. Odkryto na nim ślady organicznych okładzin. Elementy oprawy pierwotnie były ornamentowane w postaci cienkich pionowych pasków wykonanych ze stopu miedzi i cynku.

Miecz żelazny dwusieczny, wybagrowany pod koniec XIX wieku podczas pogłębiania koryta Odry na wysokości obecnego szczecińskiego osiedla Gocław, znany jako miecz Szczecin-Gocław I.

Miecz Gocław I jest kompletny. Głownia – część miecza służąca do zadawania ciosów ma szerokie zbroczę – wgłębienie widoczne na niemal całej długości. Została wykonana w tzw. technice prętowej metodą dziwerowania – łączenia na przemian elementów miękkich i twardych. Nakładki ostrzowe wykonano z warstwowanych taśm o różnym stopniu nawęglania. Rękojeść miecza ma krótki, masywny jelec (ochronę dłoni), który w przekroju bocznym przypomina ośmiobok, oraz dwuczęściową głowicę (zakończenie rękojeści miecza służącej jako przeciwwaga oraz ozdoba). Na trzpieniu do rękojeści o kształcie zbliżonym do prostokąta i nieznacznie zwężającym się ku głowicy odkryto ślady organicznych okładzin. Miecz Szczecin-Gocław I wyróżnia obecność ornamentu w postaci cienkich pionowych pasków wykonanych ze stopu miedzi i cynku.

W systematyce mieczy wczesnośredniowiecznych H. Jahnkuhna z 1939 roku miecz ten został przyporządkowany do typu Mannheim. Z terenu Polski znane są dwa takie okazy, które wytwarzano na terenie Niemiec i południowej Skandynawii w okresie od połowy VIII do początków IX wieku.

Wymiary miecza: długość całkowita 94,4 cm; długość głowni 79,6 cm, szerokość 4,94 cm, grubość 0,55 cm, waga 1064 g.

Sławomir Słowiński