• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
nieznany (rzemieślnik)

Szkatułka intarsjowana

  • wyposażenie domu, szkatułka
Szkatułka intarsjowana
854
118
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wczesne średniowiecze
  • Podzamcze, stanowisko archeologiczne (Szczecin)
  • przedmioty naprawiane

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/21498
  • Autor/Wytwórcanieznany (rzemieślnik)
  • NazwaSzkatułka intarsjowana
  • Czas powstania1176 - 1200
  • Technikacięcie, wycinanie, klejenie, intarsja
  • Materiałmateriał organiczny > materiał pochodzenia roślinnego > drewno > drewno cisowe; materiał organiczny > materiał pochodzenia roślinnego > drewno > drewno dębowe; materiał organiczny > materiał pochodzenia roślinnego > drewno > drewno bukowe
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 33.8 cm (wysokość)
      • 13.9 cm (szerokość)
  • Kolekcjaśredniowiecze
  • Miejsce zebrania w terenieSzczecin (województwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Wieko szkatułki z drewna bukowego, intarsjowana drewnem dębowym i cisowym. Ornamentykę szkatułki tworzą trzy odmienne pasma intarsji. Część centralną, prostokątną, wydzieloną obramowaniem zajmuje motyw ukośnie ułożonych kwadratowych płycin uzupełnianych trójkątami. Każdą płycinę wypełniają wąskie listewki, naprzemiennie ciemnej dębiny i jasnego cisu. Całość sprawia wrażenie grubej plecionki. Bezpośrednio do obramowania pasma centralnego przylega dekoracja w postaci dwóch rzędów kłosów z jasnego cisu. Przybrzeżną część ścianki otacza kompozycja złożona z naprzemiennie umieszczanych motywów: szachownic o 25 polach i czterolistnych rozet z jasnego drewna, precyzyjnie wkomponowanych w soczewkowate wycięcia w płycinach z ciemniejszej dębiny. 

Ścianka szkatułki z drewna bukowego, intarsjowana drewnem dębowym i cisowym. Znaleziono ją w 1996 roku podczas badań archeologicznych na szczecińskim Podzamczu w poziomie osadniczym z końca XII wieku.

Intarsjowanie jest techniką zdobniczą znaną od starożytności. Polega na uzupełnianiu wyciętych fragmentów drewnianej powierzchni przedmiotu innymi gatunkami drewna. Ornamentykę szczecińskiej szkatułki tworzą trzy odmienne pasma intarsji. Część centralną, prostokątną wydzieloną obramowaniem, zajmuje motyw ukośnie ułożonych kwadratowych płycin uzupełnianych trójkątami. Każdą płycinę wypełniają wąskie listewki, naprzemiennie ciemnej dębiny i jasnego cisu. Całość sprawia wrażenie grubej plecionki. Bezpośrednio do obramowania pasma centralnego przylega dekoracja w postaci dwóch rzędów kłosów z jasnego cisu. Przybrzeżną część ścianki otacza kompozycja złożona z naprzemiennie umieszczanych motywów: szachownic o 25 polach i czterolistnych rozet z jasnego drewna, precyzyjnie wkomponowanych w soczewkowate wycięcia w płycinach z ciemniejszej dębiny.

Szkatułka prawdopodobnie była bardzo długo użytkowana, o czym świadczą liczne ślady napraw w postaci żelaznych klamer, żelaznych i brązowych gwoździków lub nitów i zdobionej motywami kółeczek i linii rytych płytki z poroża, która jest fragmentem większego przedmiotu użytego wtórnie w celu wzmocnienia narożnika szkatułki. Jest najpewniej wyrobem obcego pochodzenia. Z uwagi na kunszt wykonania można sądzić, że służyła do przechowywania wartościowych przedmiotów, być może biżuterii i monet.

Sławomir Słowiński

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin