• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
nieznany (rzemieślnik)

Okucie pochewki noża

  • ozdoba, okucie
Okucie pochewki noża
1336
281
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wczesne średniowiecze
  • okucia
  • noże
  • wyposażenie > wyposażenie grobowe

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/20303/2
  • Autor/Wytwórcanieznany (rzemieślnik)
  • NazwaOkucie pochewki noża
  • Czas powstania1001 - 1100
  • Technikawycinanie, gięcie, cyzelowanie, grawerowanie
  • Materiałstop miedzi
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 2.1 cm (wysokość)
      • 2.6 cm (szerokość)
  • Kolekcjaśredniowiecze
  • Miejsce zebrania w terenieCedynia (województwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciabadania terenowe
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Okucie pochewki noża wykonano z kawałka cienkiej, prostokątnej blaszki ze stopu miedzi, którą w dalszym procesie formowania zgięto w pół, a następnie w jednym z jej narożników wycięto półokrąg. Uzyskano przez to kształt trzewiczkowaty. Po obydwu stronach, w centralnej części przedmiotu znajdują się pojedyncze wypukłe guzki, które otoczone są drobnymi, wybrzuszonymi punkcikami. Ponadto krawędzie zabytku przyozdobione są delikatnym grawerunkiem imitującym jodełkę. Zgiętą w pół blaszkę scalają dwa nity umieszczone przy narożnikach dolnej, najdłużej krawędzi.

Niektóre drobne przedmioty codziennego użytku we wczesnym średniowieczu noszono w skórzanych pochewkach przytraczanych do pasów. Wykonywano je z odpowiednio wyciętego i dopasowanego do kształtu przedmiotu z jednego kawałka skóry. Krawędzie pochewek łączono rzemieniem lub zszywano nićmi. Często stosowanym elementem spełniającym funkcję konstrukcyjną, wzmacniającą oraz dekoracyjną pełniły metalowe okucia, najczęściej wyrabiane ze stopów miedzi. Mocowano je w różnych miejscach pochewki, najbardziej narażonych na rozerwanie lub rozcięcie. We wczesnym średniowieczu poza okuciami ze stopów metali kolorowych stosowano niekiedy podłużne okładziny wyrabiane z poroża. Natomiast w okresie późnego średniowiecza dominującym surowcem do produkcji charakterystycznych długich okuć stało się żelazo. Wczesnośredniowieczne okucie z Cedyni odkryto w grobie szkieletowym z XI wieku wraz z żelaznym nożem i dwoma brązowymi nitami. Wykonano je z kawałka cienko rozklepanej prostokątnej blaszki ze stopu miedzi. Po obu stronach, w centralnej części znajdują się pojedyncze, wypukłe guzki otoczone drobnymi wybrzuszonymi punkcikami. Ornament wykonano metodą puncowania. Krawędzie zdobi delikatna grawerka imitującą jodełkę. Okucie pierwotnie przymocowane było do dolnej części skórzanej pochewki za pomocą dwóch miedzianych nitów.

Grzegorz Durdyń

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin