• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
nieznany (rzemieślnik)

Kocioł

  • kocioł, naczynie
Kocioł
784
112
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • wczesne średniowiecze
  • Dziwna (rzeka
  • Polska)
  • archeologia > archeologia podwodna
  • gotowanie

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/19087/4
  • Autor/Wytwórcanieznany (rzemieślnik)
  • NazwaKocioł
  • Czas powstania601 - 1000
  • Technikawyklepanie
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 15.5 cm (wysokość)
      • 28.7 cm (średnica)
  • Kolekcjaśredniowiecze
  • Miejsce zebrania w terenieWolin (województwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciabadania terenowe
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Kocioł wykonano ze stopu miedzi. Jego kształt jest asymetryczny. W części górnej jest węższy i owalny, natomiast w części dolnej szerszy o zaokrąglonym dnie. Przedmiot ma dwa trójkątne ucha o wysokość 4 cm. Dodatkowo ucha zaopatrzone są w podłużne otwory o wymiarach około 1x1,8 cm.

Kocioł wybagrowany z dna Dziwny można datować na VII–X wiek. Należy do rzadkich znalezisk archeologicznych. Obecność takich naczyń notowana była już w okresie lateńskim (400 p.n.e. do przełomu er). Wykonywali je wyspecjalizowani rzemieślnicy dysponujący ogromną wiedzą w zakresie metalurgii. Do produkcji kotłów wykorzystywano miedź wzbogacaną domieszką cynku, cyny oraz ołowiu. Wstępnie przygotowany materiał podawano długotrwałemu procesowi kształtowania, który polegał na rozklepywaniu blachy tępo zakończonymi narzędziami, aż do momentu uzyskania odpowiedniego kształtu oraz grubości ścianek. W okresie wczesnego średniowiecza kotły miały ogromną wartość, do tego stopnia, że pomimo wielu uszkodzeń pojawiających się w trakcie ich eksploatacji wielokrotnie podejmowano próby reperowania uszkodzeń. Dobrym przykładem takiego postępowania jest odnaleziony w trakcie tych samych badań cedzak, który wykonano z kilkukrotnie naprawianego kociołka. Kotły niewątpliwie służyły do przygotowywania posiłków. Doskonale sprawdzały się na lądzie, w warunkach domowych, jak również podczas dalekich wypraw morskich. Można było umieszczać je bezpośrednio w ognisku lub podwieszać za ucha na specjalnej konstrukcji ustawionej nad paleniskiem. Kocioł woliński ma pojemność 8 litrów.

Grzegorz Durdyń

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin