• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Gierowski Stefan

Obraz CXXIII

  • obraz, malarstwo
Obraz CXXIII
1040
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • Galeria Krzywe Koło (1956-1965)
  • monochromy
  • malarstwo niefiguratywne
  • abstrakcja > abstrakcja niegeometryczna

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/Sp/344
  • Autor/WytwórcaGierowski Stefan
  • TytułObraz CXXIII
  • Miejsce powstaniaWarszawa (województwo mazowieckie)
  • Czas powstania1962
  • Technikatechnika olejna
  • Materiałfarba olejna; płótno
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 140 mm (wysokość)
      • 90 mm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Znak odręczny:
    • czarna strzałka wskazująca górę:
    • PRACA EKSPONOWANA | NA II FESTIWALU | POLSKIEGO MALARSTWA | WSPÓŁCZESNEGO | W SZCZECINIE 1964 R.
    • ; nieznany
    • 2. Nalepka/naklejka:
    • OBRAZ CXXIII | S. GIEROWSKI | 1962 | WARSZAWA
    • ; nieznany
    • 3. Napis:
    • ; nieznany
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działMuzeum Sztuki Współczesnej
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Kompozycja monochromatyczna w układzie pionowym. Chropowata, fakturalnie opracowana płaszczyzna, rozjaśniona horyzontalnie w części środkowej, przechodząca łagodnie w ciemniejsze odcienie szarości w górę i w dół. Obraz przecinają dwie białe linie. Jedna, biegnąca od połowy górnej krawędzi w dół z lekkim zakrzywieniem w lewą stronę, kończy się w połowie obrazu. Druga, zaczyna się 11 cm od dolnego lewego narożnika, wznosi się ukosem ku prawej stronie i kończy się na 1/3 wysokości obrazu.

„Obraz CXXIII” z 1962 roku jest sto dwudziestą trzecią pracą Stefana Gierowskiego z cyklu rozpoczętego w 1957 roku, kiedy artysta zdecydował o nienadawaniu swoim pracom literackich tytułów tylko kolejnych rzymskich cyfr (co konsekwentnie czyni do dnia dzisiejszego). Uznał, że to sam widz w kontakcie z obrazem, jego energią, powinien dopowiedzieć sobie jego przekaz i nazwać go. Porzucił malarstwo figuratywne i przedstawiające na rzecz prób „ucieleśnienia” wizualności – czyli obrazu pozbawionego wszelkich innych treści poza tymi, jakie niesie działanie koloru. Radykalnie zredukował środki formalne do linii oraz barw prostych. Jego monochromy, w tym obraz będący w kolekcji MNS, nie są jednolite. Gradacja koloru i uzyskana przez to świetlistość pozwoliła uzyskać iluzję głębi, a przecinające płótno linie, przywodzące na myśl komety, nadały dziełom dynamiki, wprowadzając jednocześnie pierwiastek emocjonalny. W kolejnych pracach z lat sześćdziesiątych artysta nawiązuje do zjawisk naukowych, takich jak fala uderzeniowa, balistyka i kinetyka. Cały czas zajmują go poszukiwania kolorystyczne, zagadnienia światła i przestrzeni.

Stefan Gierowski uważany jest za klasyka polskiej abstrakcji niegeometrycznej. Ukończył historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz malarstwo na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Był uczniem Karola Frycza (studenta Stanisława Wyspiańskiego) i formisty Zbigniewa Pronaszki. W latach pięćdziesiątych XX wieku związany był z awangardową galerią Krzywe Koło w Warszawie, która wywarła ogromny wpływ na twórczość Gierowskiego, jak i w ogóle na polską sztukę nowoczesną. W latach 1961–1996 prowadził pracownię malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Pytany o cele i metodę nauczania, odpowiadał, że jedyną granicą jego otwartego co do zasady programu jest malarstwo, które należy rozumieć w pierwszym rzędzie jako indywidualny przekaz widzenia świata.

Marlena Chybowska-Butler

magazyn