• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Nether, Thomas (czynny około 1564-1594)

Kazanie z łodzi

  • obraz
Kazanie z łodzi
302
43
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • kościoły > Kościół zamkowy św. Ottona (Szczecin, Zamek Książąt Pomorskich)
  • książęta pomorscy
  • sztuka pomorska
  • religia (wierzenia) > chrześcijaństwo > protestantyzm
  • Biblia (księga) > Nowy Testament
  • sceny biblijne
  • Biblia (księga) > Nowy Testament > Przypowieść o siewcy (Biblia)
  • religia (wierzenia) > chrześcijaństwo > Chrystus
  • apostołowie
  • statki > łodzie
  • jeziora
  • pejzaże
  • tłum
  • miasta
  • jeziora > Tyberiadzkie, jezioro (Izrael)
  • Muzeum Mazowieckie w Płocku (1820- ) - kolekcja
  • Gesellschaft für Pommersche Geschichte und Altertumskunde (1824-1945) - kolekcja

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/Szt/1383
  • Autor/WytwórcaNether, Thomas (czynny około 1564-1594)
  • TytułKazanie z łodzi
  • Miejsce powstaniaSzczecin (województwo zachodniopomorskie)
  • Czas powstania1577
  • Technikatechnika olejna
  • Materiałdeska
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 57 cm (wysokość)
      • 37.7 cm (szerokość)
  • Kolekcjamalarstwo nowożytne
  • Sposób nabyciaprzekaz
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Dawnej
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Na tle rozległego krajobrazu po lewej stronie zakotwiczona łódź z Chrystusem i apostołami, po prawej stronie - tłum ludzi na brzegu jeziora. W tłumie na pierwszym planie siedzące, zwrócone ku sobie 4 kobiety z nagimi niemowlętami na rękach, zwrócony ku nim, ukazany tyłem młodzieniec oraz grupa stojących mężczyzn patrzących w kierunku łodzi na jeziorze. Za nimi smukłe drzewa o pierzastych liściach, wypełniające prawą część kompozycji oraz oddalone sylwetki ludzkie. Łódź o pękatym kadłubie, smukłych masztach i zwiniętych żaglach, przedstawiona w ujęciu w 3/4 od strony dziobu. Chrystus ujęty z profilu, z uniesionym prawym ramieniem, Zwrócony w stronę  brzegu; za nim 4 postacie apostołów. Brzeg jeziora biegnie zygzakowatą linią w głąb kompozycji w oddali sylwetki łodzi o rozpiętych żaglach. Pośrodku kompozycji urwista skarpa na której wznosi się wysoki zamek. Za skarpą po prawej stronie - zarys miasta o potężnych budowlach i sznur idących ludzi. Nad umieszczonym w 2/3 wysokości kompozycji horyzontem pokryte chmurami niebo. Postacie pierwszego planu w barwnych strojach (różne odcienie brązów i beżów, czerwień, róż, błękit). Woda jeziora o barwie szmaragdowej, w głębi obrazu rozjaśniona. Korony drzew o chłodnej barwie zielonej, z jaśniejszymi blikami. Zamek i miasto na horyzoncie kremowo-szare. Niebo jasnoszare, wyżej ciemniejsze chmury.

Obraz, wraz z innymi czterema malowidłami, składał się na wystrój ambony, która do połowy XIX w. znajdowała się w kościele zamkowym w Szczecinie. Trzy z nich: „Kuszenie Chrystusa”, „Kazanie w kościele ewangelickim” i prezentowane „Kazanie z łodzi” znalazły się w kolekcji Muzeum Narodowego w Szczecinie. Dwa kolejne tematy: „Chrystus i Jawnogrzesznica”, „Stworzenie Ewy oraz grzech pierworodny” zaginęły po II wojnie światowej.

Prezentowana kwatera ukazuje scenę z Nowego Testamentu, w której Chrystus głosi z łodzi przypowieść o siewcy. Słucha go tłum zgromadzony na brzegu jeziora Genezareth (zwanego też Galilejskim lub Tyberiadzkim). Tłem dla sceny jest rozległy krajobraz z przedstawionym w oddali miastem. Niezwykle dokładnie namalowana jest grupa drzew po lewej stronie, bardziej schematycznie autor podszedł do ukazania postaci. Pierwszy plan po prawej stronie wypełnia grupa siedzących kobiet z dziećmi na kolanach. Za nimi stoją mężczyźni z różnorodnymi nakryciami głowy i zarzucanymi na ramiona długimi szatami.

Temat kazania z łodzi był ważnym ewangelicznym motywem i często przedstawiano go na ambonach, które same służyły do głoszenia Słowa Bożego. Sposób zakomponowania i warsztat artysty, który namalował obrazy były w literaturze wiązane z kręgiem warsztatu Cranachów pracujących w Wittenberdze, właśnie dlatego niemiecki badacz sztuki pomorskiej Hellmuth Bethe (1901–1959), przypuszczał, że ich twórcą mógł być pochodzący stamtąd Thomas Nether (lub Neeter), malarz pracujący od1564 r. na szczecińskim dworze księcia Barnima IX (15011573), w spisie z 1571 r. wspomniany, jako malarz księcia Jana Fryderyka (1542–1600). 

Justyna Bądkowska

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin