• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Tiepolo, Giambattista (1696-1770) (rysownik)

Męczeństwo św. Hipolita

  • rysunek
Męczeństwo św. Hipolita
1381
313
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • Tiepolo (rodzina)
  • rysunek wenecki
  • Hipolit Rzymski (około 170-235)
  • męczennicy > męczennicy chrześcijańscy
  • krzyże
  • żołnierze > żołnierze rzymscy
  • konie
  • portyki
  • sceny religijne
  • pejzaże > pejzaże górskie
  • góry

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/Rys/619
  • Autor/WytwórcaTiepolo, Giambattista (1696-1770) (rysownik)
  • TytułMęczeństwo św. Hipolita
  • NazwaScena religijna
  • Miejsce powstaniaWenecja (Włochy)
  • Czas powstania1701 - 1725
  • Technikapióro, lawowanie, tusz w tonie brunatnym, obramowanie czarną kredką
  • Materiałpapier > papier czerpany > papier czerpany z filigranem
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 202 mm (wysokość)
      • 304 mm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • piórem w tonie brunatnym:
    • B/atti/sta Tiepolo f.
    • ; nieznany
    • 2. Napis:
    • piórem w tonie brunatnym:
    • 25.
    • ; nieznany
    • 3. Pieczęć:
    • pieczęć okrągła, brunatna, z napisem w otoku i głową gryfa w lewym profilu w polu oraz data ołówkiem:
    • Museum Stettin 1907
    • ; Museum der Stadt Stettin (1913-1945)
    • 4. Napis:
    • dawny numer inwentarzowy ołówkiem:
    • MNW 190778
    • ; Muzeum Narodowe w Warszawie (1862- )
    • 5. Napis:
    • róg myśliwski:
    • ; nieznany
    • 6. Znak wodny:
  • Kolekcjarysunek włoski
  • Sposób nabyciapozyskanie własne
  • Odpowiedzialny działDział Sztuki Dawnej
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Rysunek w układzie poziomym na karcie kremowego papieru w kształcie prostokąta z trzema złoconymi krawędziami świadczącymi, że pochodzi ze szkicownika. Scena figuralna rozgrywa się na tarasie monumentalnej budowli z kolumnowym portykiem. Przedstawia męczennika chrześcijańskiego, przypuszczalnie św. Hipolita, w przepasce biodrowej. Hipolit, widoczny pośrodku kompozycji na bliskim planie, stoi przed tronem władcy. Świętego otacza adorujący tłum. Za postacią świętego, po prawej, widoczne są dwa konie, którymi wg legendy był wleczony. Po prawej stronie przy brzegu kompozycji stoi rzymski żołnierz przedstawiony ahistorycznie, w zbroi płytowej, wsparty na włóczni. Rozmawia z towarzyszami. Po lewej stronie kompozycji, na postumencie przy kolumnie stoi mężczyzna, który trzyma przy nodze maczugę, a drugą rękę kładzie na głowie władcy. W tle zarys górskiego pejzażu. 

Rysunek Giambattisty Tiepola jest jedyną wielofigurową kompozycją tego autora w zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie. Jego wartość i znaczenie wynika również z faktu, że jest to prawdopodobnie najwcześniejsza praca Giambattisty – seniora słynnej, osiemnastowiecznej weneckiej rodziny artystów. Tego zdania jest Georg Knox, badacz twórczości Tiepolów, który porównał ten szkic z innym rysunkiem Giambattisty przechowywanym w Innsbrucku, dawniej uważanym za najwcześniejszy.

Kompozycja przedstawia prawdopodobnie epizod z życia świętego Hipolita, chrześcijańskiego męczennika – moment przed jego śmiercią. Św. Hipolit Rzymski urodził się przed 170 rokiem prawdopodobnie w Azji Mniejszej, zmarł śmiercią męczeńską w 235 roku na Sardynii. Był uczniem innego męczennika, Ireneusza z Lyonu. Do Rzymu udał się za czasów papieża Wiktora I, tam otrzymał święcenia kapłańskie. Był teologiem, głosił cenione homilie, a także pisarzem, autorem dzieł poświęconych Kościołowi.

Scena rozgrywa się na tarasie monumentalnej budowli z kolumnowym portykiem, przed którym ustawiono tron rzymskiego namiestnika Sardynii. Św. Hipolit w przepasce biodrowej, otoczony przez tłum ludzi, stoi przed namiestnikiem wydającym rozkaz wykonania decyzji cesarza. Ciało męczennika ma ślady tortur za wiarę chrześcijańską, którą symbolizuje krucyfiks unoszony wysoko przez jedną z lamentujących kobiet. Giambattista umieścił na rysunku dwa konie, symbol męczeńskiej śmierci św. Hipolita. W pobliżu ukazał żołnierzy rzymskich, którzy mają zapewne wykonać egzekucję. Jeden z nich, wyciągający rękę w stronę męczennika i przemawiający do pozostałych wygląda na nawróconego, przekonującego kolegów do wiary chrześcijańskiej.

Rysunek został wykonany piórem i lawowany, czyli podmalowany, w tonach brunatnych oraz obramowany konturem rysowanym czarną kredką, na kremowym papierze ze znakiem wodnym – rogiem myśliwskim. Trzy złocone krawędzie karty wskazują, że pochodzi ona ze szkicownika.

Ewa Gwiazdowska

magazyn