• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Magistrat miasta Wolin; Jörgum & Trefz, Frankfurt nad Menem (około 1892-1943)

10 fenigów

  • moneta zastępcza
10 fenigów
316
44
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • rośliny > drzewa (rośliny) > sosna (drzewo)
  • symbole > gryf (symbol)
  • godła > godło Wolina
  • inflacja
  • inflacja w Niemczech (1914-1923)
  • wojny > wojna światowa (1914-1918)

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/N/15961
  • Autor/WytwórcaMagistrat miasta Wolin; Jörgum & Trefz, Frankfurt nad Menem (około 1892-1943)
  • Nazwa10 fenigów
  • Miejsce powstaniaFrankfurt nad Menem (Niemcy); Pomorze, prowincja historyczna (Rzesza Niemiecka)
  • Czas powstania1919
  • Technikabicie
  • Materiałcynk
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 20.4 mm (średnica)
      • 2.32 g (masa)
  • Kolekcjapomorskie pieniądze zastępcze
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Numizmatyki
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie (1945- )

Awers: w polu nominał: 10. Powyżej pomiędzy sześcioramiennymi gwiazdkami napis: STADT WOLLIN. Poniżej data: 1919. Obwódka perełkowa. Rewers: w polu godło Wolina; wspięty gryf w lewo z drzewem sosnowym w lewej łapie. Między pniem drzewa a gryfem, poniżej jego łapy, sześcioramienna gwiazdka. Obwódka perełkowa.


Numizmatycy twierdzą, że w czasie I wojny światowej z niemieckiego rynku pieniężnego drobne monety znikały w trojaki sposób. Część wycofały instytucje rządowe na potrzeby prowadzenia wojny, część wyławiało w różnych celach społeczeństwo. Duża liczba drobnych została też mimowolnie wywieziona z kraju przez wracających na front urlopowanych niemieckich żołnierzy. 

Mennice państwowe, które miały kłopoty z wydajnością i surowcem, a czasem nawet z personelem do obsługi urządzeń, nie były w stanie uzupełnić tych braków. Handel detaliczny na co dzień posługujący się drobnymi monetami znalazł się w ślepym zaułku. Wprawdzie pojawiały się różne zamienniki drobnych nominałów, jednak nie mogły one zastąpić trwałego i praktycznego w obiegu metalowego pieniądza. Obowiązek jego produkcji postanowiły więc wziąć na swoje barki władze samorządowe. W prywatnych zakładach zaczęto zamawiać pieniądze zastępcze o szczególnie deficytowych nominałach, zwłaszcza 10-fenigówki. Państwo milcząco tolerowało wydawanie monet zastępczych. Udzielenie oficjalnej zgody nie wchodziło jednak w rachubę i nigdy się nie zdarzyło. Starano się natomiast skłonić emitentów do jak najszybszego wykupu pieniędzy zastępczych.

W okresie deficytu bilonowego miasto Wolin wyemitowało w latach 1918 i 1919 własne pieniądze o wartościach 10 i 25 fenigów. Zgodnie z obowiązującym od końca 1917 r. trendem, monety z 1918 roku wybito w żelazie, natomiast te z 1919 roku wyprodukowano już w cynku. Zamówiono je w firmie Jörgum & Tretz we Frankfurcie nad Menem. Do tej drugiej serii należy prezentowana moneta wartości 10 fenigów. Wybito ją w cynku, mimo że od końca 1917 roku był to metal uznany za materiał strategiczny i był trudno dostępnym surowcem.

Mieszko Pawłowski

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin