• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Magistrat miasta Koszalina (emitent)

500 000 marek

  • bon
500 000 marek
619
118
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • znaki > znaki wodne
  • szwabacha (czcionka)
  • herby > herby miejskie > herb Koszalina
  • nadruk
  • przedruk (numizmatyka)
  • nominały > 500 000 (nominał)
  • nominały > 1000 (nominał)
  • bon
  • inflacja > hiperinflacja
  • inflacja
  • pieniądze zastępcze
  • Pomorze, prowincja historyczna (Rzesza Niemiecka)
  • Republika Wajmarska, państwo historyczne (Europa)
  • Koszalin

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/B/1360
  • Autor/WytwórcaMagistrat miasta Koszalina (emitent)
  • Nazwa500 000 marek
  • Miejsce powstaniaEuropa (region historyczny); Rzesza Niemieckia, Republika Wajmarska (państwo historyczne); Niemcy (Europa)
  • Czas powstania1923
  • Technikadruk
  • Materiałpapier
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 100.5 mm (wysokość)
      • 139.5 mm (szerokość)
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Numizmatyki
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Strona główna: na beżowym poddruku z motywami florystycznymi i rozetami oraz na powstałym z braku poddruku nominale: 1000, czarną czcionką zbliżoną do szwabachy, czarny napis: Notgeld der Stadt Köslin/ Die Stadthauptkasse Köslin/ zahlt gegen dieden Schein an den Inhaber/ Tausend Mark. Po lewej stronie napis: Köslin,/ den 15. Oktober 1922. Po prawej napis: Der Magistrat i faksymile podpisów burmistrza i członka rady miejskiej. Poniżej napis: Dieser Gutschein wird von allen städtischen Behörde in Zahlung genommen./ Das Ende der Laufzeit wird öffentlich bekannt gemacht. W narożnikach bonu w rozetach poddruku czarne cyfrowe oznaczenia nominału: 1000, po lewej stronie prostopadły czerwony numer bonu: 15576, a po prawej stronie prostopadły czerwony napis: Serie C. Na bonie czcionką zbliżoną do szwabachy ukośny zielony nadruk: Fünfhunderttausend Mark/ Köslin, den 24. August 1923. Wzdłuż górnej krawędzi nowy numer bonu w kolorze zielonym: 36585 a wzdłuż dolnej krawędzi bonu zielony napis: Beschluß des Magistrats vom 21 August 1923. Strona odwrotna: na beżowym poddruku z pasem w skos ozdobionym rozetami herb Koszalina, a po bokach prostopadłe cyfrowe oznaczenie nominału: 1000 powstałe z braku poddruku. Papier biały ze znakiem wodnym pod postacią napisu: CASA DA MOEDA.

W okresie stałego wzrostu cen spowodowanych inflacją zaistniała potrzeba ciągłego zwiększania ilości fizycznego pieniądza. W tym celu samorządy miejskie wykorzystywały zapasy bonów z początków inflacji, które wprowadzano do obiegu po nadrukowaniu nowych wartości. W ten sposób postąpiły także władze Koszalina, które wykorzystały emisje z października 1922 roku, wprowadzając 24 sierpnia 1923 roku zmienione bony o wartości 100, 500 i 1000 marek różnych serii drukowane na papierze pochodzącym z Brazylii, ze znakiem wodnym CASA DA MOEDA (port. mennica). Nominał bonów 1000 marek zmieniono na 500 000 marek. Czcionką zbliżoną do fraktury, po przekątnej, w kolorze zielonym nadrukowano nową wartość. Jednocześnie anulowano starą numerację, nadając nową. W takiej samej zielonej barwie umieszczono również informację, że przedruku dokonano na podstawie uchwały rady miejskiej z dnia 21 sierpnia 1924 roku. Zmianę wartości bonu wprowadzono jedynie na jego stronie głównej. Strona odwrotna pozostała niezmieniona, ze starym nominałem. Przeważyły względy praktyczne – w ten sposób zmniejszono koszty i czas przedruku. Wprowadzanie do obiegu kolejnych partii pieniądza zastępczego było jedynie chwilowym rozwiązaniem problemu braku gotówki. Pojawianie się kolejnych emisji bonów i banknotów o coraz wyższych nominałach umacniało ludność w przekonaniu, że papierowa marka traci na wartości. Skutkowało to dalszym inflacyjnym wzrostem cen, a w efekcie brakiem fizycznego pieniądza do obsługi transakcji handlowych.

Mieszko Pawłowski

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin