• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Miasto Białogard (zleceniodawca)

Tłok pieczętny

  • tłok pieczętny
Tłok pieczętny
650
131
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • herb Białogardu
  • gryf (mitologia)
  • brąz
  • tłok pieczętny
  • Bogusław IV, książę pomorski i wołogoski (około 1255-1309)
  • Pomorze
  • Królestwo Pruskie 1701-1918 (państwo historyczne)
  • Białogard (zleceniodawca, właściciel pieczęci)

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/Sf/105
  • Autor/WytwórcaMiasto Białogard (zleceniodawca)
  • NazwaTłok pieczętny
  • Miejsce powstaniaEuropa (region historyczny); Pomorze; Królestwo Pruskie 1701-1918 (państwo historyczne)
  • Czas powstania1787
  • Technikamalowanie, odlewanie, puncowanie, rytowanie, toczenie
  • Materiałbrąz; materiał organiczny > materiał pochodzenia roślinnego > drewno
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 102.7 mm (wysokość)
      • 35.7 mm (średnica)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • nazwa pieczęci:
    • SIGILLUM. CIVITATIS. BELLGARDIÆ. REN: 17-87:
  • Sposób nabyciapozyskanie własne
  • Odpowiedzialny działDział Numizmatyki
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

W polu pieczęci w perełkowej obwódce gryf o podwójnym, splecionym ogonie kroczący w prawo (heraldyczne lewo) po trawiastej nawierzchni. Napis w otoku: SIGILLUM. CIVITATIS. BELLGARDIÆ. REN: 17-87: . Obwódka zewnętrzna podwójna, ciągła i sznurowa. Uchwyt pieczęci drewniany, długi, smukły, toczony, z zakończeniem w formie grzybka. Na uchwycie w sąsiedztwie tłoka czerwoną farbą namalowany dawny numer inwentarzowy: 113.

Gryf jest mitycznym zwierzęciem najczęściej przedstawianym z ciałem lwa oraz głową i skrzydłami orła. W średniowieczu trafił do europejskiej heraldyki. Był chętnie wybierany jako znak herbowy, ponieważ łączył w sobie cechy dwóch stworzeń pojawiających się często w rycerskich herbach, siłę lwa oraz szybkość orła, a więc waleczność i odwagę. Gryf heraldyczny zwykle wspięty, zwrócony w lewo (heraldyczne prawo) z otwartym dziobem, wzniesionymi przednimi łapami oraz z wyeksponowanymi szponami był znakiem pomorskiej dynastii książęcej Gryfitów. Pojawiał się także w heraldyce miast pomorskich, w tym w herbie Białogardu. Gryf jest odwołaniem do Bogusława IV (ok. 1255–1309), który nadał miastu w 1299 roku przywileje lokacyjne. Na przestrzeni wieków pojawiały się jednakże pewne różnice wynikające z niezbyt rygorystycznego przestrzeganiu zasad heraldycznych. Na tłoku białogardzkiej pieczęci miejskiej z 1797 roku ukazano gryfa kroczącego w lewo (heraldyczne prawo) z podniesioną przednią prawą łapą, który na podobieństwo czeskiego lwa ma podwójny, spleciony ogon. Jest to cecha rzadko niespotykana. Podwójny ogon mógł być zapożyczeniem z heraldyki czesko-śląskiej, tak jak dwugłowy orzeł cesarski na tłoku pieczęci cechu białogardzkich szewców, który wykonano niemal współcześnie z tłokiem miejskim, w 1799 roku. Te oba tłoki, stylistycznie do siebie podobne, najpewniej powstały w jednym warsztacie.

Mieszko Pawłowski

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin