• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Teodoryk, król Ostrogotów (451 lub 455–526) (emitent)

Naśladownictwo solida Anastazjusza

  • moneta
Naśladownictwo solida Anastazjusza
658
114
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • personifikacje rzymskie
  • Zwycięstwo (personifikacja)
  • Wiktoria (mitologia)
  • diadem (insygnium)
  • jednostki monetarne > solid
  • naśladownictwo
  • cesarze rzymscy
  • portrety władców
  • popiersia
  • plemiona germańskie
  • Anastazjusz, cesarz bizantyński (około 430-518) - ikonografia

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/N/11923
  • Autor/WytwórcaTeodoryk, król Ostrogotów (451 lub 455–526) (emitent)
  • NazwaNaśladownictwo solida Anastazjusza
  • Miejsce powstaniaKrólestwo Ostrogotów, państwo historyczne (Europa) (wybicie)
  • Czas powstania471 - 526
  • Technikabicie
  • Materiałzłoto
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 1.8 mm (wysokość)
      • 20.58 mm (średnica)
      • 4.47 g (masa)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • oznaczenie najwyższej próby złota:
    • OB.
    • 2. Napis:
    • skrót nazwy miasta - mennicy w Konstantynopolu:
    • CON
    • 3. Napis:
    • znak oficyny:
    • Λ
    • 4. Napis:
    • personifikacja:
    • VICTORI – ΛΛVCCC
    • 5. Napis:
    • imię władcy, tytulatura:
    • D N ANASTASIVS P P AVG
  • Miejsce zebrania w terenieLaski (województwo zachodniopomorskie, powiat białogardzki)
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Numizmatyki
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Na awersie popiersie cesarza w zbroi na wprost. Na głowie hełm z pióropuszem ozdobiony diademem z dwóch sznurów pereł. Na prawym ramieniu oparta włócznia zwrócona grotem do tyłu, na lewym ramieniu tarcza z wizerunkiem jeźdźca godzącego włócznią w powalonego wroga. W otoku napis: DN ANASTASIVS PPAVG (Pan nasz Anastazjusz, niezmienny august). Na rewersie uskrzydlona Wiktoria stojąca w lewo, w prawej ręce masywny krzyż oparty o ziemię, z prawej strony gwiazda. W otoku napis: VICTORI – ΛΛVCCC (zwycięstwo Augustów) i znak oficyny Λ. W odcinku znak mennicy: CON OB (Konstantynopol i oznaczenie czystego złota).

Upadek Cesarstwa Rzymskiego (476) nie przyniósł większych zmian w zakresie mennictwa. Władcy barbarzyńscy bili monety według tego samego systemu monetarnego, o podobnej ikonografii. Teodoryk, król Ostrogotów (471–526), po opanowaniu Italii wzorował się na emisjach bizantyjskich. System oparty na solidzie (łac. solidus – trwały, solidny), w IV–X wieku zachowywał stabilną pozycję.

Prezentowana moneta jest naśladownictwem solida cesarza Anastazjusza I (491–518). Oryginał został bardzo starannie skopiowany, zarówno w zakresie detali ikonograficznych, jak i napisów. Solidy bizantyjskie we wczesnym okresie zasadniczo niewiele różniły się od monet rzymskich. Na stronie głównej przeważały frontalne wyobrażenia władców, które pozwalały pełniej unaocznić diadem – najważniejsze insygnium jego władzy. Na rewersach dominowały jeszcze wizerunki antycznych postaci bóstw pogańskich, stopniowo wypierane przez chrześcijańskie symbole. Na prezentowanym solidzie cesarz Anastazjusz wyobrażony został w hełmie i diademie złożonym z dwóch rzędów pereł z medalionem pośrodku. Ważnym elementem tego wojskowego portretu była zbroja i atrybuty władzy, włócznia oraz tarcza. Łacińska legenda sprowadzała się do imienia i tytułu cesarza: D N ANASTASIVS P P AVG (Pan Nasz Anastazjusz Niezmienny August). Na rewersie stojąca postać Wiktorii z krzyżem, składała się na spójny przekaz – suwerennego władcy zdolnego do obrony swoich poddanych i zapewnienia im dobrobytu. Legenda: VICTORIA AVCCC (Zwycięstwo Augustów), ma wymiar hasła propagandowego. W odcinku pojawił się znak mennicy: CON (Konstantynopol) i oznaczenie najwyższej próby złota OB (obryziacum).

Prezentowany okaz znaleziony został w Laskach w powiecie białogardzkim i jest świadectwem relacji ludów barbarzyńskich z Cesarstwem Bizantyjskim (haracze, łupy). Stanowił dla lokalnej społeczności przede wszystkim cenne źródło surowca do wyrobu ozdób.

Genowefa Horoszko

magazyn