• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
Jan Henryk Hildebrand (czynny 1819–1867) (złotnik) - nieznana (złotnik)

Gwiazda Orderu Świętego Stanisława I klasy

  • ozdoba stroju, order
Gwiazda Orderu Świętego Stanisława I klasy
641
119
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • gwiazda (symbol)
  • dewiza (myśl)
  • monogramy kólewskie
  • ministrowie
  • poeci
  • generałowie
  • żołnierze
  • Morawski, Franciszek (1783–1861) - kolekcja

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/N/12256/2
  • Autor/WytwórcaJan Henryk Hildebrand (czynny 1819–1867) (złotnik) - nieznana (złotnik)
  • NazwaGwiazda Orderu Świętego Stanisława I klasy
  • Miejsce powstaniaWarszawa (Polska); Królestwo Kongresowe, państwo historyczne (Europa)
  • Czas powstania1815 - 1830
  • Technikaszkliwienie, szlifowanie, cyzelowanie, sztancowanie, wycinanie, repusowanie
  • Materiałemalia; srebro; złoto
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 59.3 mm (średnica)
      • 25.09 g (masa)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Epigraf, sygnatura:
    • dewiza:
    • PRAEMIANDO INCITAT
    • ; Jan Henryk Hildebrand (czynny 1819–1867)
  • Sposób nabyciazakup
  • Odpowiedzialny działDział Numizmatyki
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Ośmioramienna gwiazda o falistej strukturze promieni zapinana na agrafkę. W wawrzynowym wieńcu dewiza orderu PRAEMIANDO INCITAT (nagradzając zachęca). W środkowej tarczy, na okrągłej plakietce stylizowany monogram królewski SAR (Stanislaus Augustus Rex).

Na rewersie szpila z uszkiem do zapięcia, na szpili dwa znaki: kotwica i litera H.

Order Świętego Stanisława został ustanowiony przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1765 roku. Po upadku powstania listopadowego (1831) został włączony do orderów rosyjskich i zajął ostatnie miejsce w hierarchii ważności. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, z powodu jego zruszczenia i degradacji nie został restytuowany. Do odznak orderu należały: krzyż, gwiazda i wstęga. Prezentowana gwiazda orderowa należała do generała Franciszka Dzierżykraj-Morawskiego (1783–1861), który za swoją wojskową przeszłość, m.in. za udział w wyprawie Napoleona na Moskwę, otrzymał Legię Honorową i Wojskowy Order Virtuti Militari. Od 1829 roku był również kawalerem Orderu Świętego Stanisława z gwiazdą I klasy.

Ośmiopromienna gwiazda orderowa wykonana została według wzoru wprowadzonego w 1815 roku przez cara Aleksandra I. Jest dość masywna, wykonana w całości ze srebra o falistej strukturze promieni i zapinana na agrafkę. W wawrzynowym wieńcu widnieje dewiza orderu PRAEMIANDO INCITAT (nagradzając zachęca). W środkowej tarczy, na okrągłej plakietce umieszczono stylizowany monogram królewski SAR (Stanislaus Augustus Rex). Gwiazdę noszono na lewej piersi, przypiętą do munduru. Na solidnym zapięciu agrafkowym wybito dwa znaki: kotwicę i literę H. Kotwica to sygnatura słynnego i cenionego warszawskiego zakładu złotniczego Karola Filipa Malcza (1797–1867), znaczenia litery nie udało się rozszyfrować. Zazwyczaj odznaczeni sprawiali sobie większą liczbę gwiazd i nosili je do różnych ubiorów. Morawski drugą gwiazdę orderową zamówił po 1831 roku, kiedy Order Świętego Stanisława był rosyjską dekoracją i zmienił wygląd.

Genowefa Horoszko

magazyn