• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
nieznany (szaman) - Hiwi

Maraka szamańska; grzechotka

  • gruchawka, atrybut szamana
Maraka szamańska; grzechotka
1230
270
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • trans
  • kryształy wánali
  • duchy > duchy pomocnicze
  • uroki
  • medycyna tradycyjna
  • rytuały szamańskie
  • szamani
  • szamanizm

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/EP/2285
  • Autor/Wytwórcanieznany (szaman) - Hiwi
  • NazwaMaraka szamańska; grzechotka
  • Miejsce powstaniaOrinoko, dorzecze (Wenezuela)
  • Czas powstaniaokoło 1990 - 2000
  • Technikaprzywiązywanie, nawlekanie, klejenie, rytowanie, malowanie
  • Materiałmateriał przetworzony > sznurek > sznurek roślinny > sznurek bawełniany; materiał organiczny > materiał pochodzenia zwierzęcego > pióra > pióra czubacza; materiał organiczny > materiał roślinny > część rośliny > owoc > owoc tykwy; materiał organiczny > materiał pochodzenia roślinnego > drewno; materiał organiczny > materiał pochodzenia zwierzęcego > produkt odzwierzęcy > wosk
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 57 cm (wysokość)
      • 9.6 cm (średnica)
  • Miejsce zebrania w terenieCaracas (Wenezuela)
  • Sposób nabyciazakup podczas wyprawy
  • Odpowiedzialny działDział Kultur Pozaeuropejskich
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Ciemnobrązowa, zdobiona, grzechotka z tykwy w kształcie kuli, którą w całości pokrywa ryt linearny. Tworzy go powtórzony czterokrotnie, rozmieszczony centralnie, w linii wyznaczającej średnicę kuli, motyw trzech koncentrycznych okręgów. Otaczają je zwielokrotnione, także koncentryczne, półokręgi, których końce rozchodzą się na boki i łączą z końcami sąsiednich półokręgów. Linie tworzące ryt wykonano drobnym, ściśniętym zygzakiem. Drewniany uchwyt w górnej części ozdobiono ciemnymi ptasimi piórami. Przy potrząsaniu grzechotka wydaje charakterystyczny dźwięk.

Maraka to magiczny atrybut szamana, wykorzystywany podczas seansów leczniczych. W kulturze Indian Hiwi funkcja ta jest najczęściej dziedziczona z pokolenia na pokolenie, ale kandydat musi przejść szkolenie, za które wynagradza swojego nauczyciela dobrami materialnymi lub usługami. Hiwi nie mają ceremonii, która byłaby formalnym zakończeniem inicjacji szamańskiej. Gdy kandydat zdobędzie odpowiednią wiedzę i nabierze doświadczenia, w radzeniu sobie zarówno z czarną jak i białą magią, od razu rozpoczyna swoją pracę. Indianie Hiwi wierzą, że choroby mają podłoże magiczne. Często uważane są za konsekwencje czarnej magii lub złamania tabu. Powodują je również złe duchy oraz złośliwi szamani. Istotnym zadaniem jest znalezienie przyczyny choroby, ponieważ od tego zależy metoda leczenia. W tym celu szaman zawsze używa swojej maraki, która wypełniona jest magicznymi, drobnymi kryształami – wánali. Czerpie z niej moc, która pozwala mu leczyć oraz określić, kto zesłał chorobę, nieszczęście lub śmierć na członka jego wspólnoty. Potrząsając wypełniającymi marakę wánali jest również w stanie przywołać choroby i śmierć, którymi w razie konieczności atakuje swoich wrogów. Rytuałom leczniczym towarzyszą tańce, śpiewy oraz okadzanie chorego dymem tytoniowym. Są to stałe elementy seansu terapeutycznego, które powtarzają się podczas leczenia każdej dolegliwości. Do chorób o łagodnym przebiegu można zaliczyć te spowodowane przez złego ducha, który zwabiony zapachem świeżej krwi lub mięsnych potraw rezyduje w ciele chorego. Szaman leczy je używając roślin, zaleca pacjentowi odpoczynek, kąpiele i spożywanie dużej ilości wody. Do najbardziej niebezpiecznych chorób natomiast należą te wywołane przez wrogów wspólnoty. Aby je leczyć, szaman kontaktuje się z duchami pomocniczymi málike i málikai. Ruch powietrza, który wytwarzany jest na skutek potrząsania maraką nad ciałem pacjenta symbolizuje oddech málike i málikai, które dosłownie zdmuchują chorobę.

Katarzyna Findlik-Gawron

magazyn